Пошук па сайце

Намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка з паслом Германіі ў Польшчы Мігелем Бергерам. Варшава, Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя У працяг кансультацый, якія адбыліся 20 кастрычніка ў Канцылярыі федэральнага канцлера і МЗС Германіі, намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка правёў сустрэчу з паслом Германіі ў Польшчы Мігелем Бергерам. Падчас сустрэчы Павел Латушка прадставіў пазіцыю Аб'яднанага Пераходнага Кабінета у кантэксце таго, што Лукашэнка заяўляе аб сваім жаданні заключыць «вялікую здзелку» з ЗША і Еўрапейскім саюзам. Павел Латушка адзначыў, што ніякіх так званых «здзелак» з Лукашэнкам нельга заключаць, пакуль ён не пойдзе на рэальныя ўнутрыпалітычныя змены ў інтарэсах беларускага грамадства. Асобна кіраўнік НАУ праінфармаваў пасла Германіі пра дзейнасць, накіраваную на прыцягненне да адказнасці Лукашэнкі і яго хаўруснікаў за акт агрэсіі  супраць Украіны, за ваеннае злачынства  — дэпартацыю ўкраінскіх дзяцей, за злачынствы супраць чалавечнасці  ў дачыненні да беларускага народа. Таксама ў ходзе сустрэчы абмяркоўвалася пытанне  падтрымкі Германіі беларускіх дэмакратычных сіл у АБСЕ, у рамках Групы сяброў дэмакратычнай Беларусі ў АБСЕ.  Было адзначана, што Пастаяннае прадстаўніцтва Германіі пры АБСЕ з'яўляецца адным з двух членаў сакратарыята гэтай групы. Асобна Павел Латушка прадставіў інфармацыю з доказамі і фактамі пра транснацыянальныя рэпрэсіі ў дачыненні да беларусаў, якія вымушана пражываюць за мяжой,  з улікам створанай у МЗС Германіі рабочай групы па трансгранічных злачынствах і транснацыянальных рэпрэсіях. Павел Латушка працягвае кансультацыі з прадстаўнікамі краін-членаў Еўрапейскага саюза. Ужо адбыліся сустрэчы з прадстаўнікамі МЗС і пасламі Францыі, Германіі, Швецыі, Кіпра, Латвіі. У бліжэйшы час запланавана сустрэча з паслом Даніі, краіны, якая ў цяперашні час старшынствуе ў ЕС.

Тэзісы выступлення намесніка кіраўніцы Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўніка Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Паўла Латушкі на Беларуска-ўкраінскім Форуме Астрожскіх у Кіеве Першы раз прымаю ўдзел у Форуме Астрожскіх, дзякуй вялікі, што маю такую магчымасць. Выступаю сёння ад імя Аб’яднанага Пераходнага Кабінета , маёй каманды, групы экспертаў — Народнага антыкрызіснага ўпраўлення , якая перад усім займаецца пытаннямі прававога пераследу рэжыму Лукашэнкі. Таксама як лідар самай буйной фракцыі ў Каардынацыйнай Радзе , якая падчас апошніх прамых выбараў атрымала большую колькасць галасоў. Шаноўныя ўдзельнікі Форуму! Спадары і спадарыні! Хачу распачаць з пытання: ці знаходзіцца Беларусь на вайне? Адкажу, на жаль, станоўча. І для Беларусі гэта падвойная вайна. Гэта вайна рэжыму Лукашэнкі супраць Украіны. І яго вайна супраць беларусаў. Нашы народы, беларускі і ўкраінскі, ніколі не былі ворагамі. І не з’яўляюцца імі сёння. Так, сёння мяжа паміж нашымі дзяржавамі — гэта не лінія добрасуседства, гэта практычна лінія сутыкнення. Але я ўпэўнены, што ўсе ў гэтай зале разумеюць: Беларусь — не вораг Украіны. Рэжым Лукашэнкі — так, вораг. Але беларусы — не. Гэты форум і наша дыскусія пра будучае партнёрства пацвярджаюць мае словы. Але важна, каб наша дыскусія таксама не будавалася на ілюзіях. І таму я прапаную пачаць з сумленнага  адказу на пытанне: Хто такі Аляксандр Лукашэнка? Мой адказ — гэта вораг Беларусі і беларусаў. Вораг Украіны. Гэта наш агульны вораг . І вельмі важна, каб мы нарэшце адкінулі небяспечную ілюзію, што Лукашэнка — гэта «міжвольны закладнік Крамля» , якога можна перацягнуць на іншы бок. Гэта небяспечны самападман, які ўжо мае страшэнную цану. Лукашэнка — вораг. І ворага трэба перамагаць. Для гэтага важна адкінуць яшчэ адну небяспечную ілюзію — ілюзію, што не варта раздражняць Лукашэнку. Хтосьці можа сказаць — не трэба будзіць мядзведзя. Не трэба правакаваць Лукашэнку. Але давайце будзем сумленнымі:  праславуты «мядзведзь» ужо прачнуўся і напаў на Украіну спачатку ў 2014, а потым у лютым 2022 года, выкарыстоўваючы ў 2022 годзе тэрыторыю Беларусі як плацдарм.  Украіна дала яму гераічны адпор і працягвае змагацца. Яна не здрыганулася і не пабаялася супраціўляцца, паказаўшы ўсяму свету, што праславуты «мядзведзь» — Расія — не такі моцны, як усім здавалася. Лукашэнка — гэта ніякі не «мядзведзь». Ён «мядзведзеў прыхвасцень», і ён слабы. Ён слабы, таму што ўнутры Беларусі ў яго ўжо няма шырокай падтрымкі грамадства, тым больш няма шырокай падтрымкі яго агрэсіі.  Ён слабы, таму што яго ўлада заўсёды знаходзіцца пад пагрозай, бо санкцыі дасягаюць мэты. І менавіта гэта робіць яго тым ворагам, якога можна перамагчы яшчэ хутчэй, чым яго гаспадара. З ворагам трэба змагацца, а не баяцца і тым больш не гуляць з ім. Не баяцца, таму што страх толькі ўзмацняе ворага. Перамагчы Лукашэнку — значыць змяніць палітычную сітуацыю ў Беларусі. І я перакананы, што гэта адпавядае нацыянальным інтарэсам Беларусі. І вось першае супадзенне, якое наступае ў нас з вамі.  Вы хочаце, каб Беларусь была краінай, з тэрыторыі якой не было бы пагрозы для Украіны. А мы хочам, каб Беларусь была дэмакратычнай дзяржавай і разумеем, што дэмакратычная Беларусь ніколі не будзе пагрозай для Украіны.  Давайце разам думаць, як зрабіць так, каб Беларусь была менавіта такой дзяржавай. Паўтарусь. Перамагчы Лукашэнку – значыць змяніць палітычную сітуацыю ў Беларусі. Як гэта зрабіць? Праз падтрымку сваіх саюзнікаў, якія пераследуюць гэтую мэту. Падтрымліваць барацьбу беларусаў, падтрымліваць палітычныя інстытуты, створаныя беларусамі і якія з'яўляюцца рэальнай палітычнай альтэрнатывай рэжыму Лукашэнкі: Аб'яднаны Пераходны Кабінет  і абраная Каардынацыйная Рада . Мы заўсёды сумленна, сістэмна, адказна і мэтанакіравана з 2022 года стаім на баку Украіны.  Няма сустрэчы, я магу казаць пра сябе, пра маіх калег з Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, каб мы не ўзгадвалі на нашых сустрэчах пра Украіну, каб не выказвалі прыярытэтнасць і важнасць падтрымкі Украіны ў барацьбе за сваю свабоду: гэта тычыцца ўведзення санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі, гарманізацыі санкцый супраць рэжыму і Расіі, пытанняў адказнасці Лукашэнкі. Мы гаворым пра канкрэтныя інструменты, якія ўжо задзейнічаны ў тым ліку пры нашым актыўным удзеле. Як член Каардынацыйнай Рады і дэлегат Каардынацыйнай Рады ў Парламенцкай Асамблеі Рады Еўропы, я ініцыяваў падчас паседжання прававога камітэта ПАРЕ папраўку, якая тычыцца адказнасці Лукашэнкі  за дзеянні , звязаныя з актам агрэсіі. Дзеянні , якія былі рэалізаваны праз прадстаўленне тэрыторыі Беларусі для агрэсіі.  Упэўнены, што ў нас тут таксама супадаюць інтарэсы — прыцягнуць Лукашэнку да адказнасці за акт агрэсіі.  І тут я хацеў бы аб’явіць, карыстаючыся гэтай магчымасцю, што мы менавіта ў гэтыя дні распачынаем праект па дакументаванні фактаў і абставінаў злачынства агрэсіі, здзейсненага так званым вышэйшым ваенна-палітычным кіраўніцтвам рэжыму Лукашэнкі,  па стандартам міжнароднага крымінальнага правасуддзя з мэтай далейшага іх выкарыстання для працэдур у рамках Спецыяльнага трыбунала па адказнасці за агрэсію супраць Украіны.   Акрамя таго, наша каманда Народнае антыкрызіснае ўпраўленне перадала 2 камунікацыі ў Офіс Пракурора Міжнароднага крымінальнага суда па факту незаконнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей  з часова акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь і далейшай іх індактрынацыі. І мы ставім пытанне аб адказнасці Лукашэнкі і за гэтае злачынства – ваеннае злачынства. І тут  таксама у нас супадаюць інтарэсы — прыцягнуць Лукашэнку да адказнасці . Механізмы прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці за злачынствы супраць беларусаў . Вы ведаеце пра зварот Ураду Літвы ў Офіс Пракурора МКС аб сітуацыі ў Беларусі – злачынстве супраць чалавечнасці ў дачыненні да беларусаў. Літва ўжо запусціла гэты працэс. Украіна, як краіна-ўдзельніца Рымскага статута, мае поўнае права і падставы падтрымаць яго.  І мы тут звяртаемся да ўрада Украіны, я ведаю, што тут прысутнічаюць прадстаўнікі МЗС Украіны, падтрымаць свайго саюзніка, беларускія дэмакратычныя сілы, і Літву, як свайго саюзніка, і тым самым нанесці ўдар нашаму агульнаму ворагу, каб была распачата крымінальная справа супраць Лукашэнкі і быў выдадзены ордэр на арышт. Наступны кірунак, дзе мы супрацоўнічаем і можам зрабіць больш — гэта эканамічныя санкцыі , таксама надзвычай важны механізм. Паўтару: Лукашэнка – вораг. І ворага трэба метадычна пераследваць і пазбаўляць рэсурсаў. Санкцыі ў дачыненні да рэжыму Лукашэнкі павінны быць гарманізаваны з санкцыямі, уведзенымі ў дачыненні да Расіі, каб прадухіліць іх абыход .  І тут у нас агульны падыход — працягваць узмацняць ціск. Усё, што я пералічыў — гэта даступныя інструменты, прымяненне якіх стварае неабходныя ўмовы для змены палітычнай сітуацыі ў Беларусі, для змены рэжыму.  А значыць – для спынення сітуацыі, калі Беларусь, як стратэгічны ваенны плацдарм, уяўляе пагрозу Украіне і іншым еўрапейскім суседзям. Нельга проста глядзець на тое, як Лукашэнка актыўна і сістэмна перафарматуе краіну пад патрэбы вайны. І стварае пастаянны стратэгічны выклік для рэгіянальнай бяспекі. Як выглядае і што ўключае падрыхтоўка Лукашэнкі да вайны? Ваенна-прамысловая і лагістычная інтэграцыя з Расіяй.  На сённяшні дзень больш за 500 беларускіх прадпрыемстваў цалкам уключаны ў расійскі ВПК, пастаўляючы крытычна важныя кампаненты: электроніку, оптыку, шасі і рамонтныя магчымасці. Паралельна ідзе маштабная мадэрнізацыя палігонаў, чыгуначнай інфраструктуры і гэтак далей, што прама сведчыць пра лагістычную гатоўнасць да прыёму і разгортвання буйных расійскіх кантынгентаў. Легалізацыя агрэсіўных дзеянняў і ўнутраная мілітарызацыя.  Змены ў Канстытуцыі, Ваеннай дактрыне і Канцэпцыі бяспекі заканадаўча замацавалі за рэжымам права накіроўваць войскі за мяжу і прымяняць «папераджальныя ўдары» . Абнаўленне законаў пра надзвычайнае і ваеннае становішча істотна пашырыла паўнамоцтвы дзяржавы па абмежаванні правоў грамадзян. Гэта стварэнне прававой базы для эскалацыі. Фарміраванне Народнага апалчэння, колькасцю ў 150 тысяч чалавек, планы па павелічэнні колькасці рэгулярнай арміі да 80 тысяч, мабілізацыйны рэзерв у 289 тысяч чалавек, павелічэнне колькасці кантрактнікаў у 1,5 раза, будаўніцтва сеткі ўмацаванняў «Лінія Хрэніна» канкрэтызуюць гэты працэс, фіксуючы статус «Беларускага балкона» як крыніцы ваеннай пагрозы. Знішчэнне грамадзянскай супольнасці і масавыя рэпрэсіі.  Для ліквідацыі любога ўнутранага супраціву рэжым развязаў масавыя рэпрэсіі і беспрэцэдэнтны тэрор. Гэта ўключае ў сябе знішчэнне ўсіх незалежных СМІ і каля 2000 недзяржаўных арганізацый, а таксама сістэмныя трансгранічныя пераследы беларускіх актывістаў і палітыкаў за мяжой. Больш за 1200 палітычных зняволеных  і больш за 600 тысяч беларусаў , якія вымушана пакінулі краіну, — гэта не проста ўнутраная трагедыя для Беларусі,  гэта той інструмент, які выкарыстоўвае Лукашэнка, каб забяспечыць выкарыстанне Беларусі ў ваенных мэтах сваіх гаспадароў у Крамлі. Не супрацьдзейнічаць гэтаму — стратэгічная памылка. Менавіта таму наша барацьба, накіраваная на дэмантаж рэжыму Лукашэнкі, на дасягненне палітычных змен у Беларусі — з'яўляецца прамой умовай для міру. У кантэксце нашай дыскусіі сёння асабліва важна зразумець: устойлівая бяспека Украіны і якое-небудзь адэкватнае партнёрства без вырашэння ўнутрыбеларускага крызісу проста немагчымыя. Таму, кажучы пра перспектывы, мы павінны ўлічваць гэта. Калі хочам, каб гэтыя перспектывы ўвогуле існавалі. Ці пойдзе Лукашэнка на змену сваёй палітыкі? Сёння — хутчэй не. Але  гэта значыць, што міжнародная ізаляцыя і ціск на рэжым, у тым ліку санкцыйны, павінны захоўвацца і ўзмацняцца. Альтернатыва — капітуляваць перад Лукашэнкам і проста здаць увесь арсенал інструментаў ціску на яго. Пытанне стаіць менавіта так: мы здадзім усе карты Лукашэнку ці мы будзем выкарыстоўваць іх , каб прымусіць яго да змены палітыкі, каб вырашыць беларускі крызіс і ліквідаваць гэтую пагрозу рэгіянальнай бяспецы. Толькі дэмакратычная, еўрапейская і дэмілітарызаваная Беларусь зможа быць донарам бяспекі і стаць надзейным стратэгічным партнёрам для Украіны . Рэжым Лукашэнкі, пры яго захаванні, не стане ім ніколі. Лукашэнка — вораг Украіны. Беларусь — патэнцыйны саюзнік. Партнёр. Гарант бяспекі і добрасуседства. Выбар выглядае відавочным. Страшэнную цану памылкі мы ўсе ўбачылі ў 2022. Нельга яе паўтараць. І апошняе, я хацеў бы завершыць словамі Прэзідэнта  Зяленскага, які падчас Мюнхенскай канферэнцыі сказаў вельмі слушныя і, мне здаецца, стратэгічна  важныя словы: «У нейкі момант узнікне мяжа паміж вайной і мірам. Дзе будзе праведзена гэтая мяжа і наколькі яна будзе трывалай, залежыць ад нас. Мая прапанова — украінская ўсходняя мяжа, беларуская ўсходняя мяжа, усходнія межы балтыйскіх дзяржаў і ўсходняя мяжа Фінляндыі. Гэта самая магутная мяжа бяспекі для ўсіх нас у Еўропе, бо гэта лінія міжнароднага права». Дзякую за ўвагу. Жыве Беларусь! Слава Україні!

Павел Латушка і спецыяльны пасол МЗС Латвіі па пытаннях аднаўлення Украіны Юрыс Пойканс. Варшава, Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя Важнасць стратэгічнай падтрымкі Украіны, якая змагаецца не толькі за сваю будучыню, але і за дэмакратычную будучыню краін усяго рэгіёну Еўропы, адзначылі падчас сустрэчы намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік НАУ Павел Латушка і спецыяльны пасол МЗС Латвіі па пытаннях аднаўлення Украіны Юрыс Пойканс. Юрыс Пойканс у ходзе сустрэчы праінфармаваў аб намаганнях Латвіі і іншых краін Еўрапейскага саюза, накіраваных на аднаўленне Украіны, перш за ўсё ў сферы энергетыкі. У сваю чаргу Павел Латушка праінфармаваў прадстаўніка МЗС Латвіі аб маштабных рэпрэсіях у Беларусі, аб важнасці працягу палітыкі ціску на рэжым Лукашэнкі, які не спыняе ўнутраныя рэпрэсіі і знешнюю агрэсіўную палітыку. «Дыктатар і надалей павінен усведамляць адзіную і цвёрдую пазіцыю ЕС адносна адсутнасці перспектыў зніжэння санкцыйнага ціску без рэальных крокаў па вырашэнні глыбокага ўнутрыпалітычнага крызісу ў Беларусі», — адзначыў Павел Латушка. У найбліжэйшы час запланаваны сустрэчы Паўла Латушкі са спецыяльнымі прадстаўнікамі МЗС Латвіі і Эстоніі, якія адказваюць за пытанні супрацоўніцтва з дэмакратычнымі сіламі Беларусі, а таксама паслом Даніі, краіны, якая ў цяперашні час старшынствуе ў ЕС. Гэтыя сустрэчы праходзяць у развіццё кансультацый, якія Павел Латушка правёў з прадстаўнікамі МЗС Францыі, Германіі, Швецыі, а таксама Кіпра, які будзе старшынстваваць у ЕС з 1 студзення 2026 года, а таксама з прадстаўнікамі Еўрапейскай службы знешніх дзеянняў.