Пошук па сайце

Павел Латушка i Дзiрк Шубель. Фота: НАУ-медыя Падтрымка рэжымам Лукашэнкі расійскай агрэсіі супраць Украіны, унутрыпалітычная сітуацыя ў Беларусі і дзейнасць дэмакратычных сіл сталі асноўнымі тэмамі сустрэчы намесніка кіраўніцы Кабінета, кіраўніка НАУ Паўла Латушкі  з кіраўніком аддзела Расіі ў Еўрапейскай службе знешніх дзеянняў, былым кіраўніком Прадстаўніцтва ЕС у Беларусі Дзіркам Шубелем  у Бруселі. Павел Латушка падзякаваў Дзірку Шубелю за прынцыповую пазіцыю падчас працы ў Прадстаўніцтве ЕС у Беларусі і за падтрымку дэмакратычнага руху сёння. Абмяркоўвалася пытанне магчымасці ўвядзення Еўрасаюзам цэнавых абмежаванняў на пастаўкі нафтапрадуктаў з Беларусі. «Калі такое рашэнне будзе прынята, яно закране магчымасці продажу прадукцыі Мазырскага і Наваполацкага НПЗ. Гэтыя заводы ў тым ліку пастаўляюць нафтапрадукты ў інтарэсах Расіі, якая працягвае агрэсію супраць Украіны. Гэта стане дадатковым ударам па даходах рэжыму Лукашэнкі, які выкарыстоўвае іх для працягу беспрэцэдэнтных рэпрэсій унутры краіны і падтрымкі ваеннай агрэсіі», — адзначыў Павел Латушка. У межах 18-га санкцыйнага пакета ЕС разглядаецца магчымасць чарговага зніжэння цэнавага паталка на расійскую нафту, што можа паўплываць і на продажы беларускай нафты, якая здабываецца ў краіне. Павел Латушка звярнуў увагу на праблему, з якой сутыкаюцца беларусы, што легальна знаходзяцца ў ЕС: цяжкасці з адкрыццём рахункаў у камерцыйных банках: «Гэта звязана перадусім не з санкцыямі, а з унутранай палітыкай канкрэтных банкаў. Было дасягнута пагадненне аб накіраванні дадатковай інфармацыі ў Еўрапейскую службу знешніх дзеянняў з просьбай аб спрыянні вырашэнню дадзенай праблемы». Асобна адзначана — у ЕС існуе агульнае разуменне важнасці сінхроннага і гарманізаванага падыходу да санкцый супраць Расіі і рэжыму Лукашэнкі, каб выключыць магчымасць выкарыстання Беларусі для абыходу санкцыйных абмежаванняў : «Гэта з’яўляецца стратэгічна важным у дасягненні мэты спынення агрэсіі Расіі супраць Украіны пры падтрымцы рэжыму Лукашэнкі. Таксама гэта абмяжоўвае магчымасці Лукашэнкі зарабляць на вайне і выкарыстоўваць гэтыя сродкі для ўнутраных рэпрэсій», — падкрэсліў Павел Латушка.

П. Латушка, Брусель 2025 Фота: НАУ-медыя Тэзісы выступлення Паўла Латушкі, намесніка кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета Беларусі, сябра Каардынацыйнай Рады на пасяджэнні кансультатыўнай групы «Беларусь — ЕС» Брусель 11.06.2025 Лукашэнка — партнёр і саюзнік Крамля, а не яго закладнік Небяспечнае і ўводзячае ў зман меркаванне пра тое, што Лукашэнка здзяйсняе свае агрэсіўныя дзеянні пад ціскам Масквы, размывае яго адказнасць. Факты паказваюць: Лукашэнка свядома садзейнічае Крамлю ў агрэсіі, выкарыстоўваючы падтрымку Пуціна для ўтрымання ўлады і падаўлення беларусаў. Ён атрымлівае рэсурсы і палітычную абарону ў абмен на лаяльнасць.  Беларусь — не проста тэрыторыя для вайны. Рэжым Лукашэнкі — актыўны і матываваны ўдзельнік канфлікту, суарганізатар агрэсіі. Размяшчэнне расійскай тактычнай ядзернай зброі ў Беларусі — першы такі выпадак з распаду СССР — пацвярджае ўзровень залежнасці Лукашэнкі і пагрозу для рэгіёна. Ён дзейнічае стратэгічна, рыхтуючыся да доўгатэрміновай канфрантацыі з Захадам, узмацняючы рэпрэсіі і сувязі з аўтарытарнымі рэжымамі.  Прысутнасць расійскіх войскаў і ядзернай зброі ў Беларусі пагражае не толькі Украіне, але і Польшчы, Літве, Латвіі. Гібрыдныя дзеянні рэжыму (міграцыйны ціск, правакацыі, кібератакі, дэзінфармацыя) працягваюць узмацняцца, з'яўляючыся элементамі гібрыднай вайны супраць Еўропы. Існаванне рэжыму Лукашэнкі — унутраная трагедыя для беларусаў і знешняя пагроза. Альтэрнатыўная будучыня Беларусі: грамадзянска-палітычная інфраструктура Нягледзячы на рэпрэсіі пасля 2020 года, беларускі дэмакратычны рух стварыў беспрэцэдэнтную грамадзянска-палітычную інфраструктуру:  прэзідэнтка-элект Святлана Ціханоўская — законны прадстаўнік большасці;  Аб'яднаны Пераходны Кабінет — выканаўчы орган; Каардынацыйная Рада — прадстаўнічы орган, сфарміраваны па выніках дэмакратычных выбараў. Сетка прадстаўніцтваў Кабінета і Народных пасольстваў у больш чым 20 краінах.  Развітая экасістэма грамадзянскай супольнасці. Сотні тысяч беларусаў за мяжой — частка новай Еўропы Сотні тысяч беларусаў вымушаны былі пакінуць радзіму з-за рэжыму і яго падтрымкі вайны. Гэта беспрэцэдэнтная сітуацыя: З 2020 па 2023 год беларусы падалі 800 тысяч зваротаў на права пражывання ў ЕС. Напрыклад, толькі ў 2024 годзе ў Польшчы грамадзянства атрымалі звыш 5600 беларусаў. Да пачатку 2025 года ў ЕС зарэгістравана больш за 9300 прадпрыемстваў з беларускімі акцыянерамі (73% пасля 2020 г.) і 20 000 ІП, створаных беларусамі.  Гэтыя прадпрыемствы стварылі не менш за 25 800 працоўных месцаў і ўнеслі значны ўклад у ВУП ЕС (больш за 2 млрд еўра ў Польшчы ў 2023 годзе).  Гэтыя беларусы застаюцца лаяльнымі Еўропе і дэмакратыі, інтэгруюцца, працуюць і плацяць падаткі. Яны маюць патрэбу ў прадстаўніцтве. Падтрымка дэмакратычнай інфраструктуры — гэта не проста салідарнасць, а прызнанне іх палітычнай ідэнтычнасці і права на падтрымку. Мы ўжо частка еўрапейскага грамадства. Рэжым Лукашэнкі вядзе вайну супраць Украіны, Еўропы і дэмакратычнай Беларусі За тры гады рэжым правёў усебаковую падрыхтоўку да вайны (заканадаўчую, мілітарную, фінансавую, інфармацыйную). Ён мэтанакіравана знішчае альтэрнатыўныя інстытуты, каб пазбавіць народ лідараў і магчымасці супраціву ў выпадку ўступлення ў вайну.  Аб'яднаны Пераходны Кабінет, Офіс Святланы Ціханоўскай, Каардынацыйная Рада, структуры грамадзянскай супольнасці — усе яны пад атакай:  масіраваныя дыскрэдытацыйныя кампаніі; завочныя крымінальныя справы, канфіскацыя маёмасці, пераслед сем'яў; тысячы экстэрытарыяльных злачынстваў КДБ, ваеннай разведкі, МУС.  Наша барацьба — гэта не прагулка па Шанз Элізэ. Лукашэнка вядзе супраць нас вайну. І нам патрэбныя саюзнікі. Падтрымка дэмакратычных сіл — стратэгічная інвестыцыя ў бяспеку Еўропы Удзячныя за дапамогу. Падтрымка дэмакратычных сіл — гэта не гуманітарны жэст, а стратэгічная інвестыцыя ў бяспеку Еўропы. Гэта інвестыцыя ў прадухіленне новых крызісаў і гэта танней, чым кампенсацыя наступстваў выкарыстання Беларусі як плацдарма для вайны з ЕС.  Першая лінія абароны Еўропы — беларускае грамадства. Падтрымка грамадства і дэмсіл — гэта:  прадухіленне будучых крызісаў, а не рэакцыя на ўжо існуючыя катастрофы;  стварэнне саюзніка ў рэгіёне, які будзе за Еўропу, а не супраць яе.  Без такой падтрымкі не будзе альтэрнатывы рэжыму, што можа прывесці да ўзурпацыі ўлады прарасійскімі сіламі пасля непазбежнага вакууму ўлады. Беларусь — частка Еўропы, і яе будучыня вырашаецца зараз. Дапамагаючы беларусам як еўрапейцам, ЕС дапамагае захаваць дэмакратыю, суверэнітэт, незалежнасць Беларусі і мір на межах Еўропы.  Паслабленне падтрымкі будзе сігналам, што каштоўнасці важныя толькі да палітычных нязручнасцяў, і дапаможа рэжыму ў яго агрэсіўных планах. Без міжнароднай падтрымкі свет можа страціць Беларусь як частку свабоднага свету на дзесяцігоддзі. Магчыма, перамены адбудуцца не заўтра, але ўжо зараз Еўропе важна мець надзейнага, канструктыўнага і праеўрапейскага партнёра. І важна не пакінуць беларусаў сам-насам з дыктатурай і Крамлём, захоўваючы, падтрымліваючы і ўзмацняючы дэмакратычную альтэрнатыву, якую нам удалося пабудаваць. Стратэгічныя прапановы: Важна прыняць стратэгію па Беларусі ўпершыню ў форме сумеснай заявы інстытутаў ЕС і дэмакратычных сіл Беларусі і прадэклараваць наша партнёрства і ўзаемную падтрымку.  Зрабіць гэта ў рамках міжнароднай палітычнай канферэнцыі, арганізаванай у Бруселі ў Еўрапарламенце ў канцы 2025 года.  Зафіксаваць на ўзроўні выніковага дакумента канферэнцыі падтрымку Еўрапейскім саюзам дэмакратычных інстытутаў. Важна паслаць гэты стратэгічны сігнал дыктатару і дакладна акрэсліць, хто з'яўляецца партнёрам для Еўропы, які прадстаўляе Беларусь.  Разгледзець спецыяльную праграму па паляпшэнні іміджу ЕС у беларускім грамадстве.  Падтрымка дэмакратычных сіл Беларусі — гэта ўнёсак у бяспеку Еўропы. Мы на перадавой барацьбы за дэмакратыю, супраць дыктатуры Лукашэнкі, прапаганды, дэзінфармацыі, абыходу санкцый і за правасуддзе. Мы пад пастаянным ударам. Мы змагаемся, таму што без свабоднай і дэмакратычнай Беларусі не будзе бяспечнай Еўропы. Мы не прасіцелі, а паўнапраўныя прадстаўнікі еўрапейскага грамадства. Нашы нацыянальныя інтарэсы супадаюць з еўрапейскімі. Мы — еўрапейская нацыя і маем права на грамадзянска-палітычнае прадстаўніцтва, якое змагаецца за агульныя еўрапейскія інтарэсы і каштоўнасці.  Падтрымка беларускіх дэмакратычных сіл — гэта не дабрачыннасць, а інвестыцыя ў будучыню Беларусі, яе адносін з Еўропай, у дэмакратыю і бяспеку Еўропы. Асабліва важна інвеставаць зараз, калі гэта будучыня і агульная бяспека пад велізарнай пагрозай.

Будынак МЗС Польшчы. Фота: jewishnews.com.ua Падчас сустрэчы ў МЗС Польшчы намеснік кіраўніцы Аб’яднанага пераходнага кабінета, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка  прадставіў інфармацыю аб дзейнасці АПК і НАУ ў справе прыцягнення да адказнасці Лукашэнкі і яго хаўруснікаў за злачынствы супраць чалавечнасці ў дачыненні да беларускага народа, а таксама аб перспектывах далейшага прасоўвання гэтай тэмы ў структурах Міжнароднага крымінальнага суда. У сустрэчы, якая адбылася 27 мая ў МЗС Польшчы, узялі ўдзел спецыяльны прадстаўнік Міністра замежных спраў Польшчы па супрацоўніцтве з беларускімі дэмакратычнымі сіламі Адам Халацінскі , прадстаўнікі і кіраўнікі консульскага дэпартамента, дагаворна-прававога дэпартамента, дэпартамента развіцця МЗС Польшчы і Ведамства па справах іншаземцаў  Польшчы. Абмеркаваны пытанні, звязаныя з незаконным вывазам украінскіх дзяцей з часова акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь і іх індактрынацыяй, падача заявы Літвы супраць Беларусі ў Міжнародны суд ААН за парушэнне міжнародных абавязацельстваў у сувязі з арганізацыяй незаконнага перамяшчэння мігрантаў праз агульную мяжу. Прадстаўнік дагаворна-прававога дэпартамента МЗС Польшчы адзначыў, што  польскі бок падзяляе аргументы, выкарыстаныя Літвой пры звароце ў Міжнародны суд ААН . Польскі бок аналізуе сітуацыю з мэтай прыняцця магчымых рашэнняў адносна прававых дзеянняў у юрыдычнай сферы. Павел Латушка падзякаваў польскаму боку за падтрымку ў пытаннях легалізацыі беларусаў, вымушаных пакінуць тэрыторыю Беларусі. Адначасова прадставіў шэраг праблемных пытанняў, звязаных з знаходжаннем беларусаў у Польшчы: стасаванне індывідуальнага разгляду зваротаў грамадзян Беларусі па пытаннях уз’яднання сям’і і непрымянення палажэнняў Дублінскага рэгламенту з мэтай забеспячэння магчымасці уз’яднання сям’яў і наступнага пражывання на тэрыторыі Польшчы; адкрыццё рахункаў у польскіх банках для былых палітвязняў, якія выехалі на тэрыторыю Польшчы; замена і выдача вадзіцельскіх пасведчанняў грамадзянам Беларусі; пенсійнае забеспячэнне грамадзян Беларусі, якія пражываюць на тэрыторыі Польшчы; садзейнічанне беларусам, якія знаходзяцца на тэрыторыі Грузіі, ў атрыманні віз для ўезду на тэрыторыю Польшчы і інш. МЗС Польшчы запэўніў у гатоўнасці накіраваць зварот у Камітэт фінансавага нагляду Польшчы з просьбай урэгуляваць сітуацыю, звязаную з адкрыццём банкаўскіх рахункаў для былых палітвязняў . Прадстаўніца Ведамства па справах іншаземцаў Польшчы паабяцала разгледзець перададзеныя матэрыялы, што датычацца канкрэтных беларусаў, у кантэксце непрымянення палажэнняў Дублінскага рэгламенту пры разглядзе пытання аб наданні права на пражыванне на тэрыторыі Польшчы. Што да сітуацыі беларусаў, якія знаходзяцца ў Грузіі, прадстаўнік консульскага дэпартамента МЗС Польшчы выказаў гатоўнасць разглядаць звароты беларусаў з канкрэтнымі праблемнымі пытаннямі ў індывідуальным парадку . Павел Латушка праінфармаваў аб дамоўленасці з Міністэрствам сям’і, працы і сацыяльнай палітыкі Польшчы адносна правядзення ў Варшаве сустрэчы з беларусамі, якія пражываюць у Польшчы. Плануецца, што падчас сустрэчы прадстаўнікі Міністэрства і Упраўлення пенсійнага забеспячэння растлумачаць парадак атрымання пенсій у Польшчы. Плануецца выданне інфармацыйнай брашуры на беларускай мове з тлумачэннямі пенсійнага заканадаўства Польшчы. Павел Латушка адзначыў важнасць працягу падтрымкі беларускіх незалежных СМІ, праваабарончых арганізацый і ініцыятыў у сферы культуры, асабліва ва ўмовах спынення фінансавай дапамогі з боку ЗША. Польскі бок пацвердзіў гатоўнасць працягваць і павялічваць падтрымку беларускіх НДА, грамадзянскіх ініцыятыў і структур грамадзянскай супольнасці, якія дзейнічаюць на тэрыторыі Польшчы. Бліжэйшым часам плануецца агучыць адпаведныя рашэнні. На сустрэчы прысутнічаў спікер Каардынацыйнай Рады Арцём Брухан , які прадставіў інфармацыю аб праведзеных выбарах спікера і намесніка спікера КР, таксама планы далейшай дзейнасці прадстаўнічага органа дэмакратычных сіл Беларусі.