Пошук па сайце

Намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка з паслом Германіі ў Польшчы Мігелем Бергерам. Варшава, Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя У працяг кансультацый, якія адбыліся 20 кастрычніка ў Канцылярыі федэральнага канцлера і МЗС Германіі, намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка правёў сустрэчу з паслом Германіі ў Польшчы Мігелем Бергерам. Падчас сустрэчы Павел Латушка прадставіў пазіцыю Аб'яднанага Пераходнага Кабінета у кантэксце таго, што Лукашэнка заяўляе аб сваім жаданні заключыць «вялікую здзелку» з ЗША і Еўрапейскім саюзам. Павел Латушка адзначыў, што ніякіх так званых «здзелак» з Лукашэнкам нельга заключаць, пакуль ён не пойдзе на рэальныя ўнутрыпалітычныя змены ў інтарэсах беларускага грамадства. Асобна кіраўнік НАУ праінфармаваў пасла Германіі пра дзейнасць, накіраваную на прыцягненне да адказнасці Лукашэнкі і яго хаўруснікаў за акт агрэсіі  супраць Украіны, за ваеннае злачынства  — дэпартацыю ўкраінскіх дзяцей, за злачынствы супраць чалавечнасці  ў дачыненні да беларускага народа. Таксама ў ходзе сустрэчы абмяркоўвалася пытанне  падтрымкі Германіі беларускіх дэмакратычных сіл у АБСЕ, у рамках Групы сяброў дэмакратычнай Беларусі ў АБСЕ.  Было адзначана, што Пастаяннае прадстаўніцтва Германіі пры АБСЕ з'яўляецца адным з двух членаў сакратарыята гэтай групы. Асобна Павел Латушка прадставіў інфармацыю з доказамі і фактамі пра транснацыянальныя рэпрэсіі ў дачыненні да беларусаў, якія вымушана пражываюць за мяжой,  з улікам створанай у МЗС Германіі рабочай групы па трансгранічных злачынствах і транснацыянальных рэпрэсіях. Павел Латушка працягвае кансультацыі з прадстаўнікамі краін-членаў Еўрапейскага саюза. Ужо адбыліся сустрэчы з прадстаўнікамі МЗС і пасламі Францыі, Германіі, Швецыі, Кіпра, Латвіі. У бліжэйшы час запланавана сустрэча з паслом Даніі, краіны, якая ў цяперашні час старшынствуе ў ЕС.

Тэзісы выступлення намесніка кіраўніцы Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўніка Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Паўла Латушкі на Беларуска-ўкраінскім Форуме Астрожскіх у Кіеве Першы раз прымаю ўдзел у Форуме Астрожскіх, дзякуй вялікі, што маю такую магчымасць. Выступаю сёння ад імя Аб’яднанага Пераходнага Кабінета , маёй каманды, групы экспертаў — Народнага антыкрызіснага ўпраўлення , якая перад усім займаецца пытаннямі прававога пераследу рэжыму Лукашэнкі. Таксама як лідар самай буйной фракцыі ў Каардынацыйнай Радзе , якая падчас апошніх прамых выбараў атрымала большую колькасць галасоў. Шаноўныя ўдзельнікі Форуму! Спадары і спадарыні! Хачу распачаць з пытання: ці знаходзіцца Беларусь на вайне? Адкажу, на жаль, станоўча. І для Беларусі гэта падвойная вайна. Гэта вайна рэжыму Лукашэнкі супраць Украіны. І яго вайна супраць беларусаў. Нашы народы, беларускі і ўкраінскі, ніколі не былі ворагамі. І не з’яўляюцца імі сёння. Так, сёння мяжа паміж нашымі дзяржавамі — гэта не лінія добрасуседства, гэта практычна лінія сутыкнення. Але я ўпэўнены, што ўсе ў гэтай зале разумеюць: Беларусь — не вораг Украіны. Рэжым Лукашэнкі — так, вораг. Але беларусы — не. Гэты форум і наша дыскусія пра будучае партнёрства пацвярджаюць мае словы. Але важна, каб наша дыскусія таксама не будавалася на ілюзіях. І таму я прапаную пачаць з сумленнага  адказу на пытанне: Хто такі Аляксандр Лукашэнка? Мой адказ — гэта вораг Беларусі і беларусаў. Вораг Украіны. Гэта наш агульны вораг . І вельмі важна, каб мы нарэшце адкінулі небяспечную ілюзію, што Лукашэнка — гэта «міжвольны закладнік Крамля» , якога можна перацягнуць на іншы бок. Гэта небяспечны самападман, які ўжо мае страшэнную цану. Лукашэнка — вораг. І ворага трэба перамагаць. Для гэтага важна адкінуць яшчэ адну небяспечную ілюзію — ілюзію, што не варта раздражняць Лукашэнку. Хтосьці можа сказаць — не трэба будзіць мядзведзя. Не трэба правакаваць Лукашэнку. Але давайце будзем сумленнымі:  праславуты «мядзведзь» ужо прачнуўся і напаў на Украіну спачатку ў 2014, а потым у лютым 2022 года, выкарыстоўваючы ў 2022 годзе тэрыторыю Беларусі як плацдарм.  Украіна дала яму гераічны адпор і працягвае змагацца. Яна не здрыганулася і не пабаялася супраціўляцца, паказаўшы ўсяму свету, што праславуты «мядзведзь» — Расія — не такі моцны, як усім здавалася. Лукашэнка — гэта ніякі не «мядзведзь». Ён «мядзведзеў прыхвасцень», і ён слабы. Ён слабы, таму што ўнутры Беларусі ў яго ўжо няма шырокай падтрымкі грамадства, тым больш няма шырокай падтрымкі яго агрэсіі.  Ён слабы, таму што яго ўлада заўсёды знаходзіцца пад пагрозай, бо санкцыі дасягаюць мэты. І менавіта гэта робіць яго тым ворагам, якога можна перамагчы яшчэ хутчэй, чым яго гаспадара. З ворагам трэба змагацца, а не баяцца і тым больш не гуляць з ім. Не баяцца, таму што страх толькі ўзмацняе ворага. Перамагчы Лукашэнку — значыць змяніць палітычную сітуацыю ў Беларусі. І я перакананы, што гэта адпавядае нацыянальным інтарэсам Беларусі. І вось першае супадзенне, якое наступае ў нас з вамі.  Вы хочаце, каб Беларусь была краінай, з тэрыторыі якой не было бы пагрозы для Украіны. А мы хочам, каб Беларусь была дэмакратычнай дзяржавай і разумеем, што дэмакратычная Беларусь ніколі не будзе пагрозай для Украіны.  Давайце разам думаць, як зрабіць так, каб Беларусь была менавіта такой дзяржавай. Паўтарусь. Перамагчы Лукашэнку – значыць змяніць палітычную сітуацыю ў Беларусі. Як гэта зрабіць? Праз падтрымку сваіх саюзнікаў, якія пераследуюць гэтую мэту. Падтрымліваць барацьбу беларусаў, падтрымліваць палітычныя інстытуты, створаныя беларусамі і якія з'яўляюцца рэальнай палітычнай альтэрнатывай рэжыму Лукашэнкі: Аб'яднаны Пераходны Кабінет  і абраная Каардынацыйная Рада . Мы заўсёды сумленна, сістэмна, адказна і мэтанакіравана з 2022 года стаім на баку Украіны.  Няма сустрэчы, я магу казаць пра сябе, пра маіх калег з Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, каб мы не ўзгадвалі на нашых сустрэчах пра Украіну, каб не выказвалі прыярытэтнасць і важнасць падтрымкі Украіны ў барацьбе за сваю свабоду: гэта тычыцца ўведзення санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі, гарманізацыі санкцый супраць рэжыму і Расіі, пытанняў адказнасці Лукашэнкі. Мы гаворым пра канкрэтныя інструменты, якія ўжо задзейнічаны ў тым ліку пры нашым актыўным удзеле. Як член Каардынацыйнай Рады і дэлегат Каардынацыйнай Рады ў Парламенцкай Асамблеі Рады Еўропы, я ініцыяваў падчас паседжання прававога камітэта ПАРЕ папраўку, якая тычыцца адказнасці Лукашэнкі  за дзеянні , звязаныя з актам агрэсіі. Дзеянні , якія былі рэалізаваны праз прадстаўленне тэрыторыі Беларусі для агрэсіі.  Упэўнены, што ў нас тут таксама супадаюць інтарэсы — прыцягнуць Лукашэнку да адказнасці за акт агрэсіі.  І тут я хацеў бы аб’явіць, карыстаючыся гэтай магчымасцю, што мы менавіта ў гэтыя дні распачынаем праект па дакументаванні фактаў і абставінаў злачынства агрэсіі, здзейсненага так званым вышэйшым ваенна-палітычным кіраўніцтвам рэжыму Лукашэнкі,  па стандартам міжнароднага крымінальнага правасуддзя з мэтай далейшага іх выкарыстання для працэдур у рамках Спецыяльнага трыбунала па адказнасці за агрэсію супраць Украіны.   Акрамя таго, наша каманда Народнае антыкрызіснае ўпраўленне перадала 2 камунікацыі ў Офіс Пракурора Міжнароднага крымінальнага суда па факту незаконнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей  з часова акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь і далейшай іх індактрынацыі. І мы ставім пытанне аб адказнасці Лукашэнкі і за гэтае злачынства – ваеннае злачынства. І тут  таксама у нас супадаюць інтарэсы — прыцягнуць Лукашэнку да адказнасці . Механізмы прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці за злачынствы супраць беларусаў . Вы ведаеце пра зварот Ураду Літвы ў Офіс Пракурора МКС аб сітуацыі ў Беларусі – злачынстве супраць чалавечнасці ў дачыненні да беларусаў. Літва ўжо запусціла гэты працэс. Украіна, як краіна-ўдзельніца Рымскага статута, мае поўнае права і падставы падтрымаць яго.  І мы тут звяртаемся да ўрада Украіны, я ведаю, што тут прысутнічаюць прадстаўнікі МЗС Украіны, падтрымаць свайго саюзніка, беларускія дэмакратычныя сілы, і Літву, як свайго саюзніка, і тым самым нанесці ўдар нашаму агульнаму ворагу, каб была распачата крымінальная справа супраць Лукашэнкі і быў выдадзены ордэр на арышт. Наступны кірунак, дзе мы супрацоўнічаем і можам зрабіць больш — гэта эканамічныя санкцыі , таксама надзвычай важны механізм. Паўтару: Лукашэнка – вораг. І ворага трэба метадычна пераследваць і пазбаўляць рэсурсаў. Санкцыі ў дачыненні да рэжыму Лукашэнкі павінны быць гарманізаваны з санкцыямі, уведзенымі ў дачыненні да Расіі, каб прадухіліць іх абыход .  І тут у нас агульны падыход — працягваць узмацняць ціск. Усё, што я пералічыў — гэта даступныя інструменты, прымяненне якіх стварае неабходныя ўмовы для змены палітычнай сітуацыі ў Беларусі, для змены рэжыму.  А значыць – для спынення сітуацыі, калі Беларусь, як стратэгічны ваенны плацдарм, уяўляе пагрозу Украіне і іншым еўрапейскім суседзям. Нельга проста глядзець на тое, як Лукашэнка актыўна і сістэмна перафарматуе краіну пад патрэбы вайны. І стварае пастаянны стратэгічны выклік для рэгіянальнай бяспекі. Як выглядае і што ўключае падрыхтоўка Лукашэнкі да вайны? Ваенна-прамысловая і лагістычная інтэграцыя з Расіяй.  На сённяшні дзень больш за 500 беларускіх прадпрыемстваў цалкам уключаны ў расійскі ВПК, пастаўляючы крытычна важныя кампаненты: электроніку, оптыку, шасі і рамонтныя магчымасці. Паралельна ідзе маштабная мадэрнізацыя палігонаў, чыгуначнай інфраструктуры і гэтак далей, што прама сведчыць пра лагістычную гатоўнасць да прыёму і разгортвання буйных расійскіх кантынгентаў. Легалізацыя агрэсіўных дзеянняў і ўнутраная мілітарызацыя.  Змены ў Канстытуцыі, Ваеннай дактрыне і Канцэпцыі бяспекі заканадаўча замацавалі за рэжымам права накіроўваць войскі за мяжу і прымяняць «папераджальныя ўдары» . Абнаўленне законаў пра надзвычайнае і ваеннае становішча істотна пашырыла паўнамоцтвы дзяржавы па абмежаванні правоў грамадзян. Гэта стварэнне прававой базы для эскалацыі. Фарміраванне Народнага апалчэння, колькасцю ў 150 тысяч чалавек, планы па павелічэнні колькасці рэгулярнай арміі да 80 тысяч, мабілізацыйны рэзерв у 289 тысяч чалавек, павелічэнне колькасці кантрактнікаў у 1,5 раза, будаўніцтва сеткі ўмацаванняў «Лінія Хрэніна» канкрэтызуюць гэты працэс, фіксуючы статус «Беларускага балкона» як крыніцы ваеннай пагрозы. Знішчэнне грамадзянскай супольнасці і масавыя рэпрэсіі.  Для ліквідацыі любога ўнутранага супраціву рэжым развязаў масавыя рэпрэсіі і беспрэцэдэнтны тэрор. Гэта ўключае ў сябе знішчэнне ўсіх незалежных СМІ і каля 2000 недзяржаўных арганізацый, а таксама сістэмныя трансгранічныя пераследы беларускіх актывістаў і палітыкаў за мяжой. Больш за 1200 палітычных зняволеных  і больш за 600 тысяч беларусаў , якія вымушана пакінулі краіну, — гэта не проста ўнутраная трагедыя для Беларусі,  гэта той інструмент, які выкарыстоўвае Лукашэнка, каб забяспечыць выкарыстанне Беларусі ў ваенных мэтах сваіх гаспадароў у Крамлі. Не супрацьдзейнічаць гэтаму — стратэгічная памылка. Менавіта таму наша барацьба, накіраваная на дэмантаж рэжыму Лукашэнкі, на дасягненне палітычных змен у Беларусі — з'яўляецца прамой умовай для міру. У кантэксце нашай дыскусіі сёння асабліва важна зразумець: устойлівая бяспека Украіны і якое-небудзь адэкватнае партнёрства без вырашэння ўнутрыбеларускага крызісу проста немагчымыя. Таму, кажучы пра перспектывы, мы павінны ўлічваць гэта. Калі хочам, каб гэтыя перспектывы ўвогуле існавалі. Ці пойдзе Лукашэнка на змену сваёй палітыкі? Сёння — хутчэй не. Але  гэта значыць, што міжнародная ізаляцыя і ціск на рэжым, у тым ліку санкцыйны, павінны захоўвацца і ўзмацняцца. Альтернатыва — капітуляваць перад Лукашэнкам і проста здаць увесь арсенал інструментаў ціску на яго. Пытанне стаіць менавіта так: мы здадзім усе карты Лукашэнку ці мы будзем выкарыстоўваць іх , каб прымусіць яго да змены палітыкі, каб вырашыць беларускі крызіс і ліквідаваць гэтую пагрозу рэгіянальнай бяспецы. Толькі дэмакратычная, еўрапейская і дэмілітарызаваная Беларусь зможа быць донарам бяспекі і стаць надзейным стратэгічным партнёрам для Украіны . Рэжым Лукашэнкі, пры яго захаванні, не стане ім ніколі. Лукашэнка — вораг Украіны. Беларусь — патэнцыйны саюзнік. Партнёр. Гарант бяспекі і добрасуседства. Выбар выглядае відавочным. Страшэнную цану памылкі мы ўсе ўбачылі ў 2022. Нельга яе паўтараць. І апошняе, я хацеў бы завершыць словамі Прэзідэнта  Зяленскага, які падчас Мюнхенскай канферэнцыі сказаў вельмі слушныя і, мне здаецца, стратэгічна  важныя словы: «У нейкі момант узнікне мяжа паміж вайной і мірам. Дзе будзе праведзена гэтая мяжа і наколькі яна будзе трывалай, залежыць ад нас. Мая прапанова — украінская ўсходняя мяжа, беларуская ўсходняя мяжа, усходнія межы балтыйскіх дзяржаў і ўсходняя мяжа Фінляндыі. Гэта самая магутная мяжа бяспекі для ўсіх нас у Еўропе, бо гэта лінія міжнароднага права». Дзякую за ўвагу. Жыве Беларусь! Слава Україні!

Павел Латушка і спецыяльны пасол МЗС Латвіі па пытаннях аднаўлення Украіны Юрыс Пойканс. Варшава, Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя Важнасць стратэгічнай падтрымкі Украіны, якая змагаецца не толькі за сваю будучыню, але і за дэмакратычную будучыню краін усяго рэгіёну Еўропы, адзначылі падчас сустрэчы намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік НАУ Павел Латушка і спецыяльны пасол МЗС Латвіі па пытаннях аднаўлення Украіны Юрыс Пойканс. Юрыс Пойканс у ходзе сустрэчы праінфармаваў аб намаганнях Латвіі і іншых краін Еўрапейскага саюза, накіраваных на аднаўленне Украіны, перш за ўсё ў сферы энергетыкі. У сваю чаргу Павел Латушка праінфармаваў прадстаўніка МЗС Латвіі аб маштабных рэпрэсіях у Беларусі, аб важнасці працягу палітыкі ціску на рэжым Лукашэнкі, які не спыняе ўнутраныя рэпрэсіі і знешнюю агрэсіўную палітыку. «Дыктатар і надалей павінен усведамляць адзіную і цвёрдую пазіцыю ЕС адносна адсутнасці перспектыў зніжэння санкцыйнага ціску без рэальных крокаў па вырашэнні глыбокага ўнутрыпалітычнага крызісу ў Беларусі», — адзначыў Павел Латушка. У найбліжэйшы час запланаваны сустрэчы Паўла Латушкі са спецыяльнымі прадстаўнікамі МЗС Латвіі і Эстоніі, якія адказваюць за пытанні супрацоўніцтва з дэмакратычнымі сіламі Беларусі, а таксама паслом Даніі, краіны, якая ў цяперашні час старшынствуе ў ЕС. Гэтыя сустрэчы праходзяць у развіццё кансультацый, якія Павел Латушка правёў з прадстаўнікамі МЗС Францыі, Германіі, Швецыі, а таксама Кіпра, які будзе старшынстваваць у ЕС з 1 студзення 2026 года, а таксама з прадстаўнікамі Еўрапейскай службы знешніх дзеянняў.

Павел Латушка з намеснікам дырэктара Дэпартамента глабальнай палітыкі Міністэрства замежных спраў Польшчы Адамам Кшывасондзкім. Варшава, Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя «Рэжым у Беларусі цалкам не мае палітычнай волі мяняць рэпрэсіўную палітыку» , — адзначыў намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік НАУ Павел Латушка  падчас сустрэчы з намеснікам дырэктара Дэпартамента глабальнай палітыкі Міністэрства замежных спраў Польшчы Адамам Кшывасондзкім . «Прадстаўлены 3 лістапада ў Жэневе трэці ўніверсальны перыядычны агляд у рамках Рады ААН па правах чалавека, які датычыцца сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі, і адсутнасць рэакцыі з боку рэжыма Лукашэнкі на больш як 220 міжнародных рэкамендацый па зменах палітыкі ў галіне правоў чалавека, а таксама выхад з шэрагу міжнародных дагавораў у сферы правоў чалавека, сведчаць пра жаданне рэжыму толькі працягваць і ўзмацняць рэпрэсіі» , — падкрэсліў Павел Латушка. Павел Латушка падчас сустрэч асаблівую ўвагу надаў пытанням экстэрытарыяльнага пераследу беларусаў, якія пражываюць на тэрыторыі Польшчы.  Асобна былі абмеркаваны пытанні ўзаемадзеяння з Польшчай у рамках Групы сяброў дэмакратычнай Беларусі ў АБСЕ. Падчас сустрэчы адбыўся прадметны аналіз і прадстаўленне пазіцый аб магчымым выкарыстанні міжнародна-прававых інструментаў адказнасці за парушэнне правоў чалавека ў Беларусі і транснацыянальныя злачынствы ў адносінах беларусаў за мяжой. Асобна Павел Латушка прадставіў інфармацыю аб праактыўным пераследзе з боку рэжыму дзеячаў беларускіх дэмакратычных сіл за мяжой. Прадстаўнік МЗС Польшчы адзначыў, што Польшча будзе падтрымліваць беларускае грамадства ў пытаннях абароны і аднаўлення правоў чалавека і будзе садзейнічаць збору доказаў супрацьпраўных дзеянняў, учыненых у дачыненні да беларусаў. «Факт таго, што Польшча з'яўляецца адным з вядучых саюзнікаў дэмакратычных сіл Беларусі ў праваабарончых пытаннях - важны сігнал падтрымкі ў нашай працы па выкарыстанні міжнародных механізмаў і інструментаў дасягнення справядлівасці для ахвяр беспрэцэдэнтных рэпрэсій, учыненых рэжымам Лукашэнкі, як у Беларусі, так і за мяжой» , — падкрэсліў Павел Латушка.

Фота ілюстрацыйнае ЗША прынялі рашэнне аб прыпыненні санкцый супраць 3 дзяржаўна-прыватных самалётаў Лукашэнкі, а таксама аб выключэнні з санкцыйных спісаў аднаго асабістага самалёта дыктатара і авіякампаніі «Белавія». Зняццё санкцый з  дзяржаўна-прыватных самалётаў Лукашэнкі і «Белавія» — толькі асобны прыклад, а не істотнае аслабленне санкцыйнага ціску. «Белавія» — адна са шматлікіх структур, якія трапілі пад амерыканскія абмежаванні. Яе выключэнне з санкцыйнага спісу не змяньшае вялікі патэнцыял ціску, які знаходзіцца ў распараджэнні Вашынгтона.  Пад амерыканскімі санкцыямі знаходзяцца амаль сто беларускіх юрыдычных асоб і сотні фізічных асоб. У санкцыйных пакетах ЗША прадпрыемствы з ключавых для рэжыму галін: фінансавы сектар; лагістыка і транcпарт; машынабудаванне; ІТ і высокія тэхналогіі; металургія; дрэваапрацоўка; нафтагазавы комплекс; грамадзянская авіяцыя; угнаенні; хімічная прамысловасць; цэментавая прамысловасць і будаўніцтва; тытунёвая і лёгкая прамысловасць; ваенна-прамысловы комплекс; дзяржаўныя органы і сілавыя структуры; спорт і грамадскія арганізацыі. Сярод іх — сістэмаўтваральныя гіганты: «Нафтан», канцэрн «Белнафтахім», «Гродна Азот», «Беларуськалій», «БелАЗ», «Белзнешэканамбанк», «Белінвестбанк», «Слаўкалій», «Белшына», «Банк Дабрабыт», «Банк Гандлёвы Капітал», «БМЗ», «МЗКЦ», «Мінскі Аўтамабільны Завод», «Амкадор». Гэта не проста кампаніі, гэта — аснова экспартных даходаў і валютнай ліквіднасці краіны. Іх прысутнасць пад санкцыямі азначае, што ЗША захоўваюць магутны інструмент ціску , больш значны, чым абмежаванні на дзяржаўна-прыватныя самалёты дыктатара і нацыянальнага авіяперавозчыка. «Дамоклаў меч» санкцый працягвае вісець над Лукашэнкам. У распараджэнні ЗША застаецца цэлы комплекс магутных рычагоў ціску на Лукашэнку. Для Кабінета важна, і мы адстойваем гэту пазіцыю, каб гэтыя інструменты прымяняліся паслядоўна і стратэгічна, каб амерыканскі санкцыйны «Дамоклаў меч» заставаўся над рэжымам да таго часу, пакуль Лукашэнка не выканае ключавыя ўмовы для іх зняцця  — у тым ліку тыя, якія дэмакратычныя сілы ўжо перадалі амерыканскім партнёрам. Гаворка ідзе пра безумоўнае вызваленне ўсіх палітвязняў, як гэта патрабуе Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп, пра поўнае спыненне палітычных рэпрэсій, пра дэкрыміналізацыю грамадска-палітычнага жыцця ў Беларусі і спыненне экстэрытарыяльнага пераследу беларусаў за мяжой. Пакуль гэтыя патрабаванні не выкананы, для нас важна, каб ціск на дыктатара не толькі захоўваўся, але і разглядаўся гарантыяй таго, што рэжым перойдзе ад імітацыі зменаў да рэальных крокаў. «Залатая санкцыйная акцыя» ў руках ЕС Варта падкрэсліць: самыя адчувальныя для рэжыму меры ціску  — «залатая санкцыйная акцыя» знаходзіцца ў руках ЕС. Пакуль рэжым не зменіць унутраную рэпрэсіўную палітыку — не спыніць палітычны гвалт і не пачне рэальны дыялог з грамадствам — Лукашэнка не павінен разлічваць на зняцце еўрапейскіх санкцый  — пра гэта мы гаворым нашым еўрапейскім партнёрам. Вітаючы дзеянні ЗША па вызваленні палітвязняў, важна, каб ЕС прытрымліваўся прынцыповай пазіцыі ў пытанні зняцця санкцый. На наш погляд, на дадзены момант у дачыненні да рэжыму варта прымяняць стратэгію двух сіл і накірункаў: Выкарыстоўваць санкцыі ЗША з мэтай вызвалення ўсіх палітзняволеных і спынення рэпрэсій; Санкцыі ЕС — з мэтай прымушэння рэжыму да сістэмных зменаў ва ўнутранай і знешняй палітыцы. Вітаю рашэнне Прэзідэнта ЗША Дональда Трампа намінаваць Джона Коўла  на пасаду Спецыяльнага пасланніка ЗША па Беларусі. Спадзяюся, што ЗША, выкарыстоўваючы сваё глабальнае лідарства і рычагі санкцыйнага ціску, змогуць дапамагчы ў вызваленні ўсіх палітвязняў у Беларусі без выключэння , і будуць садзейнічаць беларускім дэмакратычным сілам у вырашэнні глыбокага ўнутранага палітычнага крызісу ў краіне. Юрыдычныя асобы з Беларусі, якія застаюцца пад санкцыямі ЗША (спіс SDN) Фінансы і банкі ААТ «Белзнешэканамбанк» ААТ «Банк Дабрабыт» ЗАТ «Банк Гандлёвы Капітал» ААТ «Сбербанк» ЗАТ «Банк ВТБ» ААТ «Белінвестбанк» ЗАТ «Белінвест-Інжынірынг» ЗАТ «Белбізнеслізінг» Лагістыка, транспарт і паслугі ТАА «Улатэ Лагістык» ТАА «Рузэкспедыцыя»  ТАА «Брэміна Груп» РУП «Белмытсэрвіс» ТАА «Белказтранс» Дзяржаўнае Прадпрыемства «Цэнтркурорт» ТАА «Сохра» Угнаенні ААТ «Гродна Азот» ААТ «Беларуськалій» ААТ «Беларуская Калійная Кампанія» ІТАА «Слаўкалій» Нафтагазавая Галіна АДА «БЕЛНАФТАГАЗ» Канцэрн «Белнафтахім» ААТ «Нафтан» УП «Беларускі Нафтавы Гандлёвы Дом» УП «Нафтабітумны Завод» ЗАТ «Новая Нафтавая Кампанія» ЗАТ «Энэрга-Оіл» ТАА «Інтэрсэрвіс» Хімічная прамысловасць ААТ «Белшына» ААТ «Полацк-Шкловалакно» ААТ «Лакафарба» ААТ «Беларусьгуматэхніка» Дрэваапрацоўка Канцэрн «Беллеспаперапрам» Металургія ААТ «Беларускі Металургічны Завод» АДА «Дыскомс» Цэментная прамысловасць і будаўніцтва РУП Холдынг «Беларуская Цэментная Кампанія» ІТАА «Дана Астра» ТАА «Дубай Вотэр Фронт» ТАА «Белінтэ-Роба» ТАА «Эмірэйтс Блю Скай» Машынабудаванне і вытворчасць абсталявання ААТ «Белаз» - Кіруючая Кампанія Холдынга Белаз-Холдынг ААТ «МЗКЦ» ААТ «Мінскі Аўтамабільны Завод» ААТ «Амкадор» ААТ «Агат-Сістэмы Кіравання» ААТ «Агат-Электрамеханічны-Завод» ААТ «Планар» ААТ «Тэхніка Сувязі» ААТ «Завод Легмаш» ААТ «СтанкаГомель» ТАА «Мот» УПНВП «Тэхналіт» ІТ і высокія тэхналогіі ТАА «Сінезіс» ТАА КБ «Беспілотныя Верталёты» ААТ «Навукова-Даследчы Інстытут Электронных Вылічальных Машын» ТАА ТАА КБ «Беспілотныя Верталёты Лабараторыя Аддытыўных Тэхналогій» ТАА ТАА КБ «Беспілотныя ВерталётыІнаТэх Салюшнс» БСВТ «Новыя тэхналогіі» ТАА «24X7 Паноптэс»

Сітуацыя з масавымі рэпрэсіямі ў Беларусі, ростам колькасці палітычных зняволеных, катаваннямі палітвязняў у беларускіх турмах, пераследам грамадзянскай супольнасці ў Беларусі былі абмеркаваны падчас сустрэч намесніка кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўніка НАУ Паўла Латушкі з прадстаўнікамі пастаянных місій краін-членаў ЕС, якія працуюць пры аддзяленні ААН у Жэневе. Павел Латушка правёў сустрэчы з пастаяннымі прадстаўнікамі Літвы — Дарусам Станюлісам , Латвіі — Іварсам Пундурсам , намесніцамі пастаяннага прадстаўніка Швецыі — Кацяй Сольсбек , Францыі — Клэр Цюдэ  — і прадстаўнікамі іншых пастаянных місій краін ЕС пры аддзяленні ААН у Жэневе. Асобна падчас сустрэч была закранута тэма міжнародных механізмаў, якія могуць быць задзейнічаны для прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці за злачынствы супраць беларускага народа. Павел Латушка прадставіў інфармацыю пра крокі, якія былі зроблены Народным антыкрызісным упраўленнем у гэтым кірунку. Таксама выказаў партнёрам свае чаканні наконт іх магчымай падтрымкі міжнародных механізмаў для дасягнення справядлівасці ў інтарэсах беларусаў — ахвяр рэпрэсій. Асобна Павел Латушка спыніўся на так званай ідэі Лукашэнкі заключыць «вялікую здзелку» з ЗША і ЕС. Намеснік кіраўніцы Кабінета звярнуў увагу на тое, што Лукашэнка хоча дабіцца прызнання, а таксама хоча дабіцца зняцця санкцый.  Павел Латушка праінфармаваў пра агульную пазіцыю Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, якая заключаецца ў тым, што ніякія здзелкі з рэжымам Лукашэнкі немагчымыя . Лукашэнка павінен змяніць  унутраную рэпрэсіўную і знешнюю агрэсіўную палітыку . Ён павінен  заключыць умоўную здзелку з беларусамі , а гэта значыць — спыніць затрымліваць, арыштоўваць і асуджаць беларусаў па палітычна матываваных прысудах, дэкрыміналізаваць грамадска-палітычнае жыццё, спыніць экстэрытарыяльны пераслед беларусаў і гэтак далей. Прадстаўнік Літвы адзначыў, што Літва і надалей будзе прасоўваць пытанне адказнасці Лукашэнкі і яго памагатых у Міжнародным крымінальным судзе . У сувязі з гэтым урад Літвы 30 верасня 2024 года перадаў у Офіс пракурора МКС дакументы для пачатку расследавання трансгранічных злачынстваў супраць чалавечнасці і надалей падтрымлівае неабходнасць распачаць расследаванне ў МКС. НАУ ў сваю чаргу ўзаемадзейнічае з адпаведнымі ўстановамі Літвы для прасоўвання пытання адказнасці Лукашэнкі. Прадстаўніца Францыі падкрэсліла, што яе краіна  не адмаўляецца і будзе працягваць палітыку санкцыйнага ціску на рэжым Лукашэнкі  ў сувязі з пастаяннымі рэпрэсіямі, падтрымкай агрэсіі супраць Украіны і гібрыднай вайны супраць Еўрапейскага саюза. І тут пазіцыя Францыі застаецца паслядоўнай і цвёрдай З прадстаўнікамі Латвіі і Швецыі былі абмеркаваны пытанні магчымага далучэння гэтых краін да рэферала Літвы ў Міжнародным крымінальным судзе для таго, каб дасягнуць адказнасці. Сустрэчы Паўла Латушкі ў Жэневе адбыліся напярэдадні пасяджэння Рабочай групы па Універсальным перыядычным аглядзе Савета па правах чалавека ААН , якое пройдзе ў бліжэйшы панядзелак, 3 лістапада. Падчас пасяджэння будзе разгледжана сітуацыя з правамі чалавека ў Беларусі. Гэта ўжо чацвёрты агляд па Беларусі ў рамках гэтага механізма, апошняе пасяджэнне гэтай Рабочай групы па Беларусі адбылося ў 2020 годзе. Пасяджэнне будзе прымеркавана да таго, што рэжым Лукашэнкі на працягу апошніх пяці гадоў не спыняе рэпрэсіі, і ў Беларусі адбываецца татальная дэградацыя сістэмы правоў чалавека.  Згодна з справаздачай, падрыхтаванай кааліцыяй беларускіх праваабарончых арганізацый, з 266 рэкамендацый, дадзеных Беларусі па выніках трэцяга цыклу, рэжым цалкам выканаў толькі 2, а 226 не выканаў.

Павел Латушка з маршалкам Велікапольскага ваяводства Марэкам Вознякам. Польшча, 2025. Фота: НАУ-медыя Пытанні падтрымкі беларускіх студэнтаў, якія навучаюцца ў Велікапольскім ваяводстве, і вырашэнне праблем беларускай дыяспары абмяркоўваліся падчас сустрэчы намесніка кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, дэлегата КР Паўла Латушкі з маршалкам Велікапольскага ваяводства Марэкам Вознякам, якая адбылася ў Познані . У ходзе сустрэчы Павел Латушка звярнуўся з просьбай павялічыць колькасць стыпендый для падтрымкі беларускіх студэнтаў , якія былі вымушаны пакінуць тэрыторыю Беларусі праз рэпрэсіі. Намеснік кіраўніцы Кабінета падкрэсліў, што па стане на 2023/2024 навучальны год у Познані навучаўся 1291 беларускі студэнт. Агулам у Польшчы навучаецца больш за 12200 беларускіх студэнтаў. Павел Латушка адзначыў, што, нягледзячы на вымушаны ад'езд моладзі з Беларусі, спадзяецца, што веды, атрыманыя ў заходнееўрапейскіх універсітэтах, будуць выкарыстаны для аднаўлення краіны і развіцця эканомікі ў Новай Беларусі.  Маршалак выказаў гатоўнасць абмеркаваць пытанне магчымага павелічэння стыпендый для беларускіх студэнтаў з фінансавай падрымкай Маршалкоўскай управы з рэктарам Універсітэта імя Адама Міцкевіча. Таксама Павел Латушка ініцыяваў правядзенне стажыровак для чальцоў Каардынацыйнай Рады па пытаннях функцыянавання мясцовых органаў улады. Марэк Возняк выказаў  гатоўнасць разгледзець магчымасць прыняцця двух прадстаўнікоў дэмакратычных сіл у Беларусі на двухтыднёвую стажыроўку ў Маршалкоўскім ведамстве Велікапольскага ваяводства. Падчас сустрэчы Павел Латушка звярнуўся з просьбай аказваць падтрымку беларускай дыяспары ў Познані ў правядзенні мерапрыемстваў, прысвечаных знакавым датам для беларускай незалежнасці — 25 Сакавіка і 9 Жніўня. Маршалак выказаў гатоўнасць садзейнічаць у правядзенні мерапрыемстваў з ўдзелам беларускай дыяспары,  у тым ліку і ў памяшканнях Маршалкоўскага ведамства. Намеснік кіраўніцы Кабінета таксама прадставіў інфармацыю пра сітуацыю з палітычнымі зняволенымі ў Беларусі, пра парушэнне правоў чалавека, асобна спыніўся на спробах Лукашэнкі заключыць «здзелку» з ЗША і Еўрапейскім саюзам без прыняцця істотных рашэнняў па змяненні ўнутранай рэпрэсіўнай палітыкі ў краіне. Павел Латушка працягвае праводзіць сустрэчы з прадстаўнікамі рэгіянальных улад Польшчы для вырашэння пытанняў беларусаў, якія пражываюць у Польшчы. Так, за апошні час адбыліся сустрэчы з ваяводамі Паморскага, Падляшскага, Ніжнесілезскага і Вармінска-Мазурскага ваяводстваў.

Да нядаўняга часу нашы арганізацыі ўжо дастаткова актыўна ўзаемадзейнічалі. Але зараз мы выходзім на сістэмнае супрацоўніцтва. Напрамкі супрацоўніцтва НАУ і BELPOL Сумеснае супрацьдзеянне рэжыму Лукашэнкі ў пытанні паслаблення санкцый без адпаведных саступак з боку апошняга. Верыфікацыя асоб, якія звяртаюцца да дэмакратычных сіл. Атрыманне даных аб асобах прапанаваных для накладання санкцый. Сумесны ціск на рэжым праз ініцыяванне санкцый і правядзенне расследаванняў аб злачынных дзеяннях рэжыму. Узаемадзеянне ў рамках падрыхтоўкі Спецтрыбунала па злачынстве агрэсіі супраць Украіны. Адпраўным пунктам і фактам, які пацвярджае пачатак новага этапа сумеснага супрацоўніцтва НАУ і BELPOL, стаў  сумесны даклад «Дзеці без будучыні: мілітарызацыя дзяцінства ў Беларусі». Ключавыя тэзісы даклада 1. Агульная характарыстыка сітуацыі У ХХІ стагоддзі Беларусь ператварылася ў краіну, дзе нават дзяцінства падпарадкаванае палітыцы выжывання рэжыму Лукашэнкі. Сістэма выхавання накіравана на фармаванне ў дзяцей безумоўнай адданасці ўладзе праз мілітарызацыю і ідэалагічную апрацоўку. ​​Згодна з дадзенымі экспертаў Арганізацыі Аб'яднаных Нацый, па стане на пачатак 2025 года, Беларусь былі вымушаны пакінуць ці фактычна былі дэпартаваны не менш за 600 тысяч жыхароў, што складае 6,4% ад усяго насельніцтва Беларусі. На сённяшні дзень, калі мы гаворым пра дзяцей, то толькі ў Польшчы, паводле дадзеных Міністэрства нацыянальнай адукацыі і Міністэрства навукі і вышэйшай адукацыі, навучаецца 12,5 тысячы беларускіх студэнтаў. Школьныя і адукацыйныя ўстановы наведваюць 32 тысячы беларускіх дзяцей. 2. Чаму рэжым узяўся за дзяцей Пасля масавых пратэстаў 2020 года ўлада ўсвядоміла пагрозу з боку моладзі, гатовай да перамен. У адказ пачалася сістэмная праца па фармаванні новага пакалення лаяльных грамадзян. Мэта — перахапіць розумы яшчэ да таго, як дзеці навучацца крытычна думаць. Адначасова сілавыя структуры сутыкнуліся з кадравым крызісам: моладзь адмаўляецца звязваць жыццё з рэпрэсіўнымі ведамствамі. Такім чынам рэжым мэтанакіравана «вырошчвае» будучых сілавікоў. Таксама распачатая падрыхтоўка да будучай «гарачай» вайны на баку Расіі. 3. Інстытуцыяналізацыя мілітарызацыі Мілітарызацыя дзяцей і моладзі замацавана на дзяржаўным узроўні. У 2021 годзе прынята «Праграма патрыятычнага выхавання насельніцтва на 2022-2025 гады», якая фармалізавала курс на ваенную індактрынацыю непаўналетніх. Міністэрства адукацыі, Міністэрства абароны і МУС адыгрываюць у гэтым працэсе ключавую ролю. 4. Формы мілітарысцкага выхавання Школьныя мерапрыемствы: дзеці наведваюць АМАП, ваенныя часці, атрымліваюць у рукі зброю, удзельнічаюць у «днях адчыненых дзвярэй» сілавых структур. Больш за палову ўсіх школьных мерапрыемстваў звязаны з тэмамі вайны, смерці і ахвярнасці. Гульні і спаборніцтвы: з 9 гадоў дзеці залучаюцца ў мілітарысцкія гульні — «Зарнічка», «Зарніца», «Арляня», «Выклік», дзе выконваюць ролі сапёраў, санітараў, камандзіраў. Некаторыя этапы ўключаюць імітацыю баявых дзеянняў і нават "абкатку танкамі". Рэжым заяўляе, што кожны год у гульнях такога кшталту ўдзельнічаюць больш за 35 тысяч школьнікаў. Ваенна-патрыятычныя класы і вучылішчы: па ўсёй краіне адкрыта сотні спецыялізаваных класаў, у якіх вучацца тысячы дзяцей. Толькі да пачатку 2023 года ў Беларусі функцыянавала 968 аб'яднанняў ваенна-патрыятычнага профілю, у якіх займалася больш за 14 500 навучэнцаў. Летнія лагеры і клубы: толькі летам 2023 года дзейнічала больш за 700 ваенна-патрыятычных лагераў пры воінскіх часцях, дзе праходзілі «падрыхтоўку» каля 27 тысяч дзяцей. Толькі МУС стварыла каля 300 ваенна-патрыятычных клубаў для дзяцей, у якіх «выхоўваецца» каля 8 000 дзяцей. Адукацыйныя праграмы: у школах існуе прадмет «Дапрызыўная і медыцынская падрыхтоўка» (колькасць гадзін на яго павяліччана), а Міністэрства адукацыі закупляе ціры для масавага навучання стральбе (да новага 2024 навучальнага года закупіла для сярэдніх школ 191 мультымедыйны цір). 5. Ідэалагічны складнік Рэжым укараняе ў дзяцей перакананне, што свет дзеліцца на «герояў» і «ворагаў». Ваенная сімволіка, рытуалы, адзіная форма, лозунгі і флагі фарміруюць калектыўнае пачуццё прыналежнасці і паслухмянасці. Мэта — выхаваць грамадзян, гатовых беспярэчна падпарадкоўвацца загадам улады. 6. Фінансаванне і кантроль Працэс мілітарызацыі падтрымліваецца як цэнтралізавана так і праз фонды і структуры псеводграмадзянскай суполнасці (фонд «Маладая гвардыя», грамадскае аб'яднанне «Патрыёты Беларусі»). Пракуратура выступае як галоўны кантралёр і ідэалагічны наглядчык за рэалізацыяй праграм «патрыятычнага выхавання». 7. Наступствы Масавая мілітарызацыя падрывае сістэму адукацыі, разбурае каштоўнасці гуманізму і крытычнага мыслення. Дзеці растуць са скажоным успрыманнем свету, дзе гвалт і падпарадкаванне лічацца нормай. Гэта фармуе пакаленне, пазбаўленае здольнасці да свабоднага выбару і адказнасці. Даклад кваліфікуе тое, што адбываецца, як парушэнне міжнародных абавязацельстваў Беларусі па абароне правоў дзіцяці і заклікае міжнародную супольнасць звярнуць увагу на выкарыстанне дзяцей у ідэалагічных і ваенных мэтах. 8. Асноўная выснова Рэжым Лукашэнкі ператварае дзяцей у інструмент палітычнага выжывання. Сістэмная мілітарызацыя дзяцінства — не прыватны эпізод, а прадуманая дзяржаўная стратэгія, накіраваная на ўзнаўленне аўтарытарнай сістэмы і прыгнечанне будучай свабоды Беларусі. Мы будзем звяртацца да бацькоў  сумесна супрацьстаяць задумам рэжыму, а таксама міжнародным структурам (ЮНІСЕФ і ЮНЕСКА, Камітэт ААН па правах дзіцяці) уважліва паставіцца да такой жахлівай з'явы ў Беларусі як мілітарызацыя дзяцінства.

Намеснік кіраўніцы АПК, кіраўнік НАУ Павел Латушка, пікер Каардынацыйнай Рады Арцём Брухан з новым прадстаўніком МЗС Швецыі па сувязях з беларускімі дэмакратычнымі сіламі, паслом Патрыкам Свэнсанам і кіраўніцай упраўлення Усходняй Еўропы дэпартамена Усходняй Еўропы і Цэнтральнай Азіі МЗС Швецыі Тове Венергрэн. Варшава, Польшча 2025. Фота: НАУ-медыя Пытанні, звязаныя з дзеяннямі, накіраванымі на вызваленне палітычных зняволеных, санкцыйнай палітыкай у дачыненні да рэжыму Лукашэнкі, дзейнасцю дэмакратычных інстытутаў Беларусі, абмяркоўваліся падчас сустрэчы намесніка кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўніка НАУ Паўла Латушкі з новым прадстаўніком МЗС Швецыі па сувязях з беларускімі дэмакратычнымі сіламі, паслом Патрыкам Свэнсанам і кіраўніцай упраўлення Усходняй Еўропы дэпартамена Усходняй Еўропы і Цэнтральнай Азіі МЗС Швецыі Тове Венергрэн. Сустрэча адбылася ў Варшаве, у ёй таксама прыняў удзел спікер Каардынацыйнай Рады Арцём Брухан. Падчас сустрэчы Павел Латушка прадставіў інфармацыю пра працу Народнага антыкрызіснага ўпраўлення і Кабінета, накіраваную на прыцягненне Лукашэнкі да адказнасці  за злачынствы супраць чалавечнасці ў дачыненні да беларускага народа, за ваеннае злачынства — дэпартацыю ўкраінскіх дзяцей з акупаваных тэрыторый Украіны і за акт агрэсіі супраць Украіны. Намеснік кіраўніцы Кабінета звярнуўся да шведскага боку з просьбай аб падтрымцы дзейнасці па прыцягненні прадстаўнікоў рэжыму да адказнасці і адзначыў важнасць такой падтрымкі з боку краін-членаў Еўрапейскага саюза. Пры абмеркаванні пытанняў палітычных зняволеных асабліва было адзначана, што на сённяшні дзень гэтая сітуацыя выглядае як бесперапынны канвеер , і, нягледзячы на тое, што адбылося вызваленне невялікай групы палітычных зняволеных, рэжым Лукашэнкі працягвае маштабаваць рэпрэсіі ў Беларусі . Шведскі дыпламат адзначыў, што мэтай ягонай працы будзе працяг падтрымкі Швецыі для дэмакратычных сіл Беларусі. Адзначыў, што шведскі ўрад зыходзіць з доўгатэрміновай стратэгіі падтрымкі дэмакратычных памкненняў беларусаў. Асобна падкрэсліў, што Швецыя заўсёды рабіла і будзе рабіць захады, накіраваныя на тое, каб трымаць фокус увагі да беларускага парадку дня на максімальна высокім узроўні ў Еўрапейскім Саюзе. «Швецыя заўсёды займала асаблівую вядучую ролю ў падтрымцы дэмакратычных памкненняў беларускага грамадства. Мы высока цэнім пазіцыю ўрада Швецыі і гатоўнасць стратэгічна падтрымліваць беларусаў у імкненні да дэмакратычных зменах у нашай краіне. Спадзяюся на плённае супрацоўніцтва з новым прадстаўніком МЗС Швецыі па сувязях з беларускімі дэмакратычнымі сіламі», — адзначыў Павел Латушка.

На прыёме, арганізаваным Амбасадай Германіі ў Варшаве ў рамках Веймарскага трохкутніка, з нагоды сустрэчы з беларускімі дэмакратычнымі сіламі ў сувязі з Канферэнцыяй АБСЕ па чалавечым вымярэнні. Фота: НАУ-медыя Тэзісы прамовы Паўла Латушкі, намесніка кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета і кіраўніка Народнага антыкрызіснага ўпраўлення, на прыёме, арганізаваным у межах Веймарскага трохкутніка з нагоды сустрэчы з беларускімі дэмакратычнымі сіламі ў сувязі з Канферэнцыяй АБСЕ па чалавечым вымярэнні 15.10.2025  Ваша Эксцэленцыя Мігель Бергер , Вашыя Эксцэленцыі , паважаныя беларускія калегі, спадарыні і спадары! Дазвольце падзякаваць вам за запрашэнне і магчымасць выступіць тут, у Пасольстве Германіі ў Варшаве . Мы, беларусы, удзячныя   Германіі, Польшчы і Францыі за вашу паслядоўную падтрымку дэмакратычных памкненняў беларускага народа , за вашу цвёрдую пазіцыю ў абароне нашых правоў, годнасці і надзеі на свабодную і справядлівую Беларусь. З самага пачатку брутальнага падаўлення мірных пратэстаў  у Беларусі ў 2020 годзе вашыя краіны, як і ўсе нашы дэмакратычныя партнёры, занялі прынцыповую і мужную пазіцыю . Вы працягнулі руку салідарнасці ахвярам злачынстваў рэжыму — палітычным зняволеным, тым, хто быў вымушаны пакінуць краіну, і тым, хто застаўся ў Беларусі і пацярпеў за сваю адданасць свабодзе і дэмакратыі. І мы ніколі не забудзем гэтую салідарнасць у наш самы цяжкі час. З 2020 года сітуацыя ў Беларусі глыбока змянілася. Рэжым Лукашэнкі сістэматычна пашырае сваю рэпрэсіўную практыку , пранікаючы ў новыя сферы грамадства і выходзячы далёка за межы Беларусі. Каля 600 000 беларусаў былі вымушаны з’ехаць з краіны. Тыя, хто пакінуў Беларусь, працягваюць сутыкацца з пераследам з боку рэжыму нават за мяжой  — праз завочныя суды, пагрозы гвалту, запалохванне сваякоў, якія засталіся ў Беларусі, арышт маёмасці. Беларусы за мяжой таксама дыскрымінацыйным чынам пазбаўлены доступу да жыццёва неабходных консульскіх паслуг, уключаючы працяг пашпартоў і натарыяльнае засведчанне дакументаў. Сёння ўсё большая колькасць доказаў абсалютна дазваляе нам сцвярджаць, што знешняе вымярэнне беларускіх рэпрэсій  не проста вялікае, а велізарнае і беспрэцэдэнтнае . Колькасць патэнцыйных ахвяр гэтых рэпрэсій вымяраецца сотнямі тысяч.  Сотні тысяч ахвяр за межамі Беларусі, якіх рэжым працягвае пераследаваць. Гэтая маштабная транснацыянальная рэпрэсіўная практыка рэжыму Лукашэнкі ўяўляе сабой сур'ёзную пагрозу рэгіянальнай бяспецы ў Еўропе. Дзякуючы Ураду Літвы  гэтыя падзеі знаходзяцца на папярэднім разглядзе Офіса Пракурора Міжнароднага крымінальнага суда . Падтрымка дзеянняў Літвы з боку іншых краін надзвычай важная, таму што маштаб трансгранічных злачынстваў рэжыму Лукашэнкі вялізарны, і прыцягненне да адказнасці за гэта з'яўляецца крытычнай неабходнасцю. У той жа час, як намеснік Святланы Ціханоўскай , я хацеў бы падкрэсліць захаванне актуальнасці   Арганізацыі па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (АБСЕ) . У 2023 годзе АБСЕ стварыла Групу сяброў дэмакратычнай Беларусі , і сімвалічна, што Пастаяннае прадстаўніцтва Германіі пры АБСЕ з'яўляецца адным з двух членаў сакратарыята гэтай групы. Гэта група стала ўнікальнай платформай для прасоўвання інтарэсаў дэмакратычнай Беларусі і для распрацоўкі эфектыўных мер па вырашэнні пагроз бяспецы з боку рэжыму Лукашэнкі. У прыватнасці, беларускія дэмакратычныя сілы бачаць дапаможную ролю Маскоўскага механізму АБСЕ  ў маніторынгу сітуацыі транснацыянальных рэпрэсій і ў распрацоўцы адпаведных мер рэагавання на гэтыя выклікі. Раздзяляючы агульныя еўрапейскія каштоўнасці і працягваючы барацьбу за дэмакратыю ў Беларусі, мы разлічваем на нязменную падтрымку Германіі, Польшчы і Францыі  і Групы сяброў дэмакратычнай Беларусіў  рамках АБСЕ. Беларусы працягваюць сваю барацьбу — за свабодную, дэмакратычную Беларусь, за агульную еўрапейскую будучыню. Падтрымка гэтай барацьбы нашымі партнёрамі, прыцягненне рэжыму Лукашэнкі да адказнасці за злачынствы супраць беларусаў , — гэта змаганне за справядлівасць . І справядлівасць павінна перамагчы. Дзякуй.

Фракцыя «Каманда Латушкі і Рух "За Свабоду"» па просьбе і ва ўзаемадзеянні з чальцамі дэлегацыі Еўрапарламента па сувязях з Беларуссю, якая рыхтуе рэзалюцыю па Беларусі, у суботу і нядзелю працавала над унясеннем прапаноў у праект рэзалюцыі Еўрапейскага парламента. Наша фракцыя ініцыявала некалькі важных дапаўненняў, якія датычныя сённяшняй сітуацыі ўнутры Беларусі і сітуацыі з дэмакратычнымі сіламі па-за межамі Беларусі. Мы прапанавалі дэпутатам Еўрапарламенту пры прыняцці рэзалюцыі ўзяць пад увагу рэзалюцыі ПАРЕ ад 24 чэрвеня 2025 года «Прававыя і праваабарончыя аспекты агрэсіі Расійскай Федэрацыі супраць Украіны» , у якой на Лукашэнку ўскладаецца адказнасць за незаконную дэпартацыю ўкраінскіх дзяцей з акупаваных Расіяй тэрыторый Украіну у/праз Беларусь , і рэзалюцыю ПАРЕ ад 9 красавіка 2025 года «Агрэсіўная вайна Расіі супраць Украіны: неабходнасць забеспячэння прыцягнення да адказнасці і недапушчальнасць беспакаранасці», у якой падкрэсліваецца, што юрысдыкцыя Спецыяльнага трыбунала па злачынстве агрэсіі супраць Украіны павінна распаўсюджвацца на акт агрэсіі, здзейснены вышэйшым ваенна-палітычным кіраўніцтвам рэжыму Лукашэнкі . Мы прапанавалі да разгляду ў рамках рэзалюцыі заклікаць ЕС і яго дзяржавы-члены падтрымаць зварот урада Літвы ў Міжнародны крымінальны суд наконт расследавання беларускай сітуацыі ў сувязі са здзяйсненнем прадстаўнікамі рэжыму транснацынальных злачынстваў супраць чалавечнасці ў дачыненні да беларускага народа. Мы таксама акцэнтавалі ўвагу на тым, што найважнейшымі умовамі нармалізацыі адносін паміж ЕС і Беларуссю, апрача спынення рэпрэсій і вызвалення ўсіх палітзняволеных, мусіць стаць поўная дэкрыміналізацыя грамадска-палітычнага жыцця ў краіне і пачатак нацыянальнага дыялогу для пераадолення глыбокага ўнутрыпалітычнага крызісу ў Беларусі. Наша фракцыя прапанавала Еўрапарламенту ў праект рэзалюцыі ўключыць падтрымку ключавым інстытутам беларускіх дэмакратычных сіл : Аб'яднанаму Пераходнаму Кабінету Беларусі і Каардынацыйнай Радзе, а таксама арганізацыям беларускай грамадзянскай супольнасці. Выказасць важнасць фінансавай падтрымкі дэмакратычных інстытутаў, незалежных СМІ і арганізацый грамадзянскай супольнасці з улікам спынення падтрымкі з боку ЗША. Разгляд і магчымае прыняцце Еўрапарламентам рэзалюцыі плануецца на гэтым тыдні падчас пасяджэння Еўрапарламента. У дакуменце плануецца шырока і змястоўна прадставіць ацэнку бягучай сітуацыі ў Беларусі і ўнесці шэраг прапаноў да далейшай стратэгіі ЕС адносна Беларусі. «Нашай фракцыяй таксама ўнесены іншыя прапановы, на пазітыўны разгляд якіх мы спадзяёмся. Мы заўсёды адзначалі прынцыповую пазіцыю Еўрапейскага парламента адносна ацэнкі беспрэцэдэнтнага ўзроўню рэпрэсій у нашай краіне і важнасці працягу ціску на рэжым Лукашэнкі, а таксама падтрымкі дэмакратычнага імкнення беларускага народа» , — адзначыў чалец Каардынацыйнай Рады Павел Латушка .

Источник: Kuba Atys / Agencja Wyborcza.pl Упраўленне па справах замежнікаў Польшчы працягвае прымаць заявы на міжнародную абарону ад грамадзян Беларусі і разглядаць ужо пададзеныя заявы — гэта сёння пацвердзіў кіраўнік Упраўлення па справах замежнікаў Томаш Цытрыновіч на рабочай групе па пытаннях легалізацыі беларусаў пры Міністэрстве ўнутраных спраў Польшчы. У пасяджэнні рабочай групы з беларускага боку прынялі ўдзел намеснік кіраўніцы Аб'яднанага Пераходнага Кабінета, кіраўнік НАУ Павел Латушка , дарадца Святланы Ціханоўскай па прававых пытаннях Леанід Марозаў , старшыня прававой камісіі Каардынацыйнай Рады Міхаіл Кірылюк , кіраўніца дэпартамента прававой дапамогі Цэнтра Беларускай Салідарнасці Вольга Дабравольская  і прадстаўніца ініцыятывы «Partyzanka». З прычыны таго, што значна ўзрос аб'ём заяў на міжнародную абарону, прыпыненае дзеянне пункта закона, які ўстанаўлівае абмежаванне тэрмінаў (6–15 месяцаў) для разгляду справы. Гэта зроблена дзеля таго, каб паменшыць колькасць фармальнай карэспандэнцыі і даць магчымасць супрацоўнікам займацца выключна разглядам спраў пра прадстаўленне міжнароднай абароны , адзначыў, адказваючы на пытанне Паўла Латушкі, Томаш Цытрыновіч. Пад час пасяджэння прадстаўнікі Упраўлення па справах замежнікаў Польшчы адзначылі, што ў першым квартале 2026 года плануецца запуск партала MOS , мэта якога — павялічыць прапускную здольнасць апрацоўкі заяў і пасля пачатку паўнавартаснай работы партала вярнуцца да стандартных тэрмінаў разгляду . Прадстаўнікі беларускага боку паднялі пытанне магчымасці кароткачасовага выезду з Польшчы ў перыяд чакання рашэння па міжнароднай абароне  пры наяўнасці дзеючага дазволу на жыхарства і польскага праязнога дакумента. Па выніках пасяджэння чакаецца пісьмовае пацвярджэнне ад польскага боку такой магчымасці. Павел Латушка і Леанід Марозаў таксама закранулі пытання прымяненне Дублінскага рэгламенту і сітуацыяй з палітычнымі зняволенымі, якіх прымусова дэпартуюць у Літву. Польскі бок выказаў разуменне праблемы і гатоўнасць разгледзець магчымыя рашэнні на падставе агульных палажэнняў дакумента . Акрамя таго, абмяркоўвалася праблема, якая ўзнікае ў выпадках страты пашпарта, а таксама калі ў заяўнікаў заканчваюцца старонкі ў беларускім пашпарце, а польскія органы адмаўляюць у выдачы польскага праязнога дакумента. Прадстаўнікі упраўлення выказалі гатоўнасць прапрацаваць гэтае пытанне і разгледзець магчымыя адміністрацыйныя рашэнні .