Усе, хто згаданы ў камунікацыі НАУ ў МКС як асобы, якія маюць дачыненне да незаконнага перамяшчэння дзяцей з акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь, унесеныя ў санкцыйныя спісы ЕС і ЗША
Сёння Еўрасаюз апублікаваў 13 пакет санкцый супраць Расіі. Пад санкцыі ЕС патрапілі ГА «Дэльфіны», Фонд Аляксея Талая, а таксама самі кіраўнікі гэтых арганізацый — Вольга Волкава і Аляксей Талай, а таксама Дзмітрый Шаўцоў — генеральны сакратар Беларускага Таварыства Чырвонага Крыжа і Дзмітрый Дзямідаў — старшыня Наваполацкага гарвыканкама. Нагадаем, што ў чэрвені 2022 года пад санкцыі ЕС трапіў генеральны дырэктар Беларуськалія Іван Галаваты.
Аляксей Талай, гэтак жа як і дзяржсакратар Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі Дзмітрый Мезенцаў, апынуўся сёння яшчэ і пад амерыканскімі санкцыямі. Увядзенне санкцый фактычна фіксуе незаконнасць перамяшчэння дзяцей з акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь, а мы ў сваю чаргу працягваем дамагацца ордэра МКС. Лукашэнкі няма ў гэтым санкцыйным пераліку толькі таму, што для яго рыхтуецца нешта большае.
ЕС таксама прыняў блакавальныя абмежаванні супраць ВПК Лукашэнкі: пад санкцыямі ААТ «Пеленг», ААТ «2566 завод па рамонце радыёэлектроннага ўзбраення» і дырэктар гэтага прадпрыемства Валерый Шаціла, ААТ «Аршанскі авіярамонтны завод» і дырэктар гэтага завод Павел Случак. Раней мы накіроўвалі нашым еўрапейскім партнёрам прапановы па шэрагу прадпрыемстваў ВПК Беларусі, якія працуюць на патрэбы расійскай арміі, з абгрунтаваннямі для накладання абмежаванняў. Сярод іх, напрыклад, быў «Аршанскі авіярамонтны завод», які цяпер уключаны ў 13 санкцыйны пакет ЕС супраць Расіі, а таксама 558 Авіяцыйны рамонтны завод у Баранавічах, які як і яго дырэктар Павел Пінігін сёння апынуўся пад санкцыямі ЗША.
На жаль, гэтыя санкцыі не ўключаюць поўную забарону альбо абмежаванне транзіту санкцыйных тавараў праз Беларусь і Расію, а таксама істотных фінансавых і сектаральных санкцый, якія маюць найбольшую эфектыўнасць сярод іншых санкцыйных інструментаў.
Так, мы неаднаразова інфармавалі нашых еўрапейскіх партнёраў аб неабходнасці гарманізацыі гандлёвых санкцый супраць Расіі і рэжыму Лукашэнкі, бо розніца ў гэтых абмежаваннях дазваляе абодвум рэжымам, як у Мінску, так і ў Маскве, паспяхова ўхіляцца ад прынятых санкцыйных захадаў. На рэжым Лукашэнкі ўведзена ў 12 разоў менш абмежаванняў, чым на Расію, праз гэта рэжым з'яўляецца велізарным акном для абыходу санкцый Крамлём. Прыклады такога ўхілення мы прыводзілі ў нашым міні-расследаванні «Што адкрывае статыстыка ЕС або для чаго патрэбная гарманізацыя санкцый?».
Яшчэ адна праблема — «ілжывы» транзіт. Напрыклад, за 2022-2023 гады праз Беларусь у Расію прайшлі тавары на суму больш за 10 мільярдаў еўра. Прыклады «ілжывага» транзіту ў Расію з дапамогай пасярэднікаў з Беларусі і Казахстана былі выкрытыя ў сумесным расследаванні «Бюро», «Вёрсткі» і міжнароднага Цэнтра па даследаванні карупцыі і арганізаванай злачыннасці (OCCRP).
Для спынення абыходу санкцый праз трэція краіны неабходна альбо цалкам спыніць транзіт праз Беларусь і Расію ў трэція краіны (хоць бы ў дачыненні да крытычна важных для ВПК тавараў), альбо абмежаваць яго з дапамогай гандлёвых квот.