Інтэрв'ю Паўла Латушкі іспанскім СМІ
Варшава, 11 студзеня (EFE) — Намеснік кіраўніка Аб’яднанага Пераходнага Кабінета Беларусі Павел Латушка параўнаў Аляксандра Лукашэнку і Уладзіміра Пуціна з «сіямскімі блізнятамі» і заявіў, што калі Захад не зойме цвёрдую пазіцыю, ён будзе заахвочваць дзеянні Лукашэнкі.
«У Захаду да гэтага часу няма стратэгіі, як паводзіць сябе з Лукашэнкам. Мы павінны зразумець, што ён і Пуцін — як сіямскія блізняты», — сказаў агенцтву EFE Намеснік кіраўніка ўрада, створанага за мяжой лідарам беларускай дэмакратычнай апазіцыі Святланай Ціханоўскай.
З 2012 па 2019 гг. Латушка быў паслом Беларусі ў Парыжы, Мадрыдзе і Лісабоне, а з 2009 па 2012 гг. займаў пасаду Міністра культуры ва ўрадзе Беларусі.
Аднак у 2020 годзе ён выступіў у падтрымку масавых пратэстаў, якія адбыліся ў адказ на меркаваную фальсіфікацыю рэжымам вынікаў галасавання на прэзыдэнцкіх выбарах таго года пасля таго, як Лукашэнка прысвоіў сабе шосты прэзідэнцкі тэрмін.
Цяпер, будучы членам Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, створанага апазіцыяй у Варшаве, Латушка заклікае еўрапейскія ўрады заняць больш жорсткую пазіцыю ў дачыненні да беларускага рэжыму.
«Няўвага Захаду дазваляе Лукашэнку пашыраць рэпрэсіі і павялічваць падтрымку Пуціна. Гэта прынцыповая памылка, якую я не магу зразумець. Нашы прапановы аб стварэнні працоўнай групы і распрацоўцы стратэгіі натыкаюцца на маўчанне», — наракае ён.
На яго думку, заходнія краіны павінны стварыць кааліцыю падтрымкі дэмакратыі ў Беларусі, выкарыстоўваючы санкцыі і іншыя інструменты міжнароднага права, каб паказаць Лукашэнку і іншым чальцам яго рэжыму, што яны павінны несці адказнасць за свае дзеянні.
Лідар апазіцыі сцвярджае, што Лукашэнка ў сваім асяроддзі часта згадваў пра лёс былых сербскага і лівійскага лідараў Слабадана Мілошавіча і Муамара Кадафі. «Ён баіцца падобнага канца, таму яму неабходна паказаць такія ж перспектывы», — кажа Латушка.
Насупраць, адсутнасць рэакцыі заахвоціць яго працягваць падтрымліваць Маскву.
«Лукашэнка не лавіруе паміж Захадам і Пуціным. Ён лавіруе паміж Пуціным і Пуціным. Ён спрабуе атрымаць ад Пуціна як мага больш грошай і рэсурсаў, а затым выконвае заданні, якія атрымлівае ад Пуціна», — падкрэслівае апазіцыянер.
На яго думку, беларускі рэжым поўнасцю залежыць ад эканамічнай падтрымкі Расіі.
«Пуцін плаціць за ўсё і закрывае фінансавыя дзіркі», — кажа Латушка, адзначаючы, што адзіная прычына, па якой Лукашэнка не адпраўляе беларускае войска ва Украіну, заключаецца ў тым, што гэта выклікала б хвалю грамадскіх хваляванняў.
Гэта таксама ўскладніць сітуацыю для Пуціна, бо ён будзе вымушаны дзейнічаць, каб вырашыць праблему стабілізацыі Беларусі, мяркуе Латушка.
Аднак апазіцыйны палітык лічыць, што нават калі Мінск пакуль абмяжуецца навучаннем салдат і вытворчасцю зброі, у будучыні ён, верагодна, вырашыць уключыць частку сваіх войскаў у склад расійскіх ударных груп.
Беларускія спецслужбы ствараюць «беларускую групу Вагнэра», спасылаючыся на групу расійскіх наёмнікаў, якія, паводле яго сцвярджэння, складуць ядро такога кантынгенту разам са спецназам.
«Лукашэнка мог бы вылучыць ад 10 000 да 15 000 афіцэраў і кантрактнікаў», — лічыць Латушка.
На думку апазіцыйнага палітыка, тое, што Захад глядзіць скрозь пальцы, таксама негатыўна адбіваецца на беларускай грамадзянскай супольнасці, заахвочваючы эскалацыю рэпрэсій. Ён адзначае, што за апошні год каля 7 000 грамадзян былі затрыманыя за свае погляды і што ў цяперашні час налічваецца каля 1500 палітычных зняволеных.
Латушка таксама згадаў нядаўні судовы працэс над актывістам і лаўрэатам Нобелеўскай прэміі міру Алесем Бяляцкім, заснавальнікам праваабарончага цэнтру «Вясна».
Самога Латушку, а таксама лідара апазіцыі Святлану Ціханоўскую і двух яго таварышаў будуць судзіць завочна з 17 студзеня, хаця ён кажа, што не атрымліваў ніякіх дакументаў ад следства ці абвінаваўчага заключэння.
«Мяне абвінавачваюць у парушэнні крымінальнага кодэксу па 8 пунктах, некалькі з якіх караюцца смяротным пакараннем. Лукашэнка робіць гэта, каб адбіць ахвоту ў дэмакратычных актывістаў», — кажа ён.
Акрамя таго, паводле слоў апазіцыйнага палітыка, рэжым часам робіць гвалтоўныя дзеянні супраць лідараў апазіцыі.
«Лукашэнка прама сказаў мне, што калі я здраджу яму, ён задушыць мяне ўласнымі рукамі», — сказаў Латушка ў інтэрвʼю EFE, сцвярджаючы, што атрымаў больш за 30 пагроз смерці.
Латушка распавядае, як атрымаў паведамленне з гісторыяй пра тое, як у польскай сталіцы, на беразе Віслы, хтосьці абезгалоўлівае яго сякерай. «Я нават не магу заправіць сваю машыну», — кажа ён, маючы на ўвазе небяспеку выбуху, выкліканага бомбай.